• Η νησιωτική Ελλάδα στην εντατική

    Γράφει ο Όθων Καίσαρης*

    Πριν 5 χρόνια, ο Θανάσης Κοντάρης, Έλληνας γιατρός, εργαζόμενος προηγουμένως στην Σουηδία επέστρεψε στην Σέριφο, να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο τουριστικό αυτό νησί.

    Παραιτούμενος εγγράφως προς τον Υπουργό Υγείας πριν λίγες ημέρες, αναφέρει μεταξύ άλλων στην επιστολή παραίτησής του:

    Oι κάτοικοι της Σερίφου αλλά & άλλων μικρών νησιών αντιμετωπίζονται ως πολίτες τρίτης κατηγορίας… Οι υπηρεσίες υγείας που παρέχονται είναι επισφαλείς για τους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες του νησιού, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες:

    Φόρτος εργασίας, αυξημένη επισκεψιμότητα καθώς και η υποστελέχωση.

    Είμαι διορισμένος ως ΓΕΝΙΚΟΣ/ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ, 4.5 χρόνια επιμελητής Β΄και 3 μήνες επιμελητής Α’.

    Δεν κατάφερα πότε να οργανώσω την ΠΦΥ.

    Αιτία οι προαναφερόμενοι λόγοι καθώς και το γεγονός πως εκτελώ χρέη επειγοντολόγου.Ύστερα από εμπειρία 10 ετών στο εθνικό σύστημα υγείας της Σουηδίας οφείλω να σας ενημερώσω πως οι προσπάθειες – από όλες τις κυβερνήσεις – για την οργάνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας είναι αποτυχημένες από την γέννηση τους.

    Το Υπουργείο Υγείας δεν έλαβε ποτέ σοβαρά υπόψη του, τη νησιωτικότητα και την σημαντικότητα των Κυκλάδων σε καμία νομοθεσία και σε καμία προκήρυξη.

    Στην τελευταία προκήρυξη, τον Αύγουστο του 2022, οι περισσότερες θέσεις ιατρών που αφορούσαν τις Κυκλάδες έμειναν αζήτητες.

    Η υποστελέχωση σε συνδυασμό με την πανδημία καθώς και την όλο αυξανόμενη ζήτηση υπηρεσιών υγείας έχει εξουθενώσει ψυχικά και σωματικά ιατρούς, νοσηλευτές και όσους εργάζονται στον χώρο της υγείας.

    Ζω με την οικογένειά μου και εργάζομαι σε ένα μικρό νησί που ΔΕΝδιαθέτει: πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», κοινοτική νοσηλεύτρια, ιδιώτη ιατρό, παιδίατρο, (στοιχεία που θα μπορούσαν να αποσυμφορήσουν τη λειτουργεία του ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ) και παιδικό σταθμό.

    Ο Δήμος Σερίφου αδυνατεί, λόγω νομοθεσίας, να παρέχει κάποιο κίνητρο στο μοναδικό ειδικευμένο ιατρό. Το ίδιο και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου η οποία χορηγεί επίδομα μονάχα σε αγροτικούς και επικουρικούς ιατρούς.

    Δεν υπάρχει κανένα κοινωνικό, οικονομικό και επιστημονικό κίνητρο για ιατρούς-επιστήμονες που θέλουν να εργαστούν σε δυσπρόσιτες και προβληματικές περιοχές όπως οι Κυκλάδες

    Η κατάσταση της παρεχόμενης υγείας στα νησιά μας σε περίπου 300 λέξεις.

    Η χώρα μας διαθέτει 227 κατοικημένα νησιά, πλείστα εκ των οποίων είναι μεσαίου μεγέθους& τουριστικά. Με ελλιπήιατροφαρμακευτική φροντίδα, σε επίπεδο στελέχωσης και υποδομών, κ.α.. Με αποτέλεσμα το ΕΣΥ να χρεώνεται τη μετάβαση των ασθενών στα μεγάλα νοσοκομεία των πόλεων. Με ότι αυτό σημαίνει σε κόστος και κυρίως… κρίσιμο χρόνο και την πληρότητά τους.

    Φέτος, εν όψει των εκλογών, ακολουθούν μερικές από τις επιτυχίες για τις οποίες επαίρεται  η κυβέρνηση:

    • Στο επιτελικό κράτος– όταν στην υγεία και την παιδεία κυριαρχεί “η υποστελέχωση, η έλλειψη υποδομών, η αστυφιλία, η έλλειψη αρμοδιοτήτων για τον σχεδιασμό σε περιφερειακό επίπεδο”.
    • Στην αύξηση του τουριστικού ρεύματος– του οποίου τα “έσοδα δεν επιστρέφουν -επενδύονται στην τοπική κοινωνία- οικονομία, την ενίσχυση των νησιωτικών (και υγειονομικών) υποδομών”.
    • Στην ανάπτυξη– η κύρια αναπτυξιακή ονείρωξη είναι το Ελληνικό, όταν στα νησιά κυριαρχούν “δυσανάλογα μεγάλα έργα, η άναρχη και παράνομη δόμηση, ελλιπείς μαρίνες, ελλιπής νησιωτική ανάπτυξη, ανύπαρκτο δίκτυο μεταφορών”.
    • Για την διεθνώς επιτυχημένη διαχείριση του covid19 για την οποία επαίρεται η κυβέρνηση αντιπαραβάλλονται οι  πληγές που άφησαν στα τοπικά συστήματα υγείας λόγω των παραπάνω συνθηκών.

    Μια σειρά από προτάσεις για την καλύτερη διαχείριση της υγειονομικής κατάστασης στα νησιά είναι τα ακόλουθα:

    Πλήρης οικονομική και διοικητική ανεξαρτησία των ιατρικών κέντρων, βάσει του προγραμματισμού και των αναγκών τους και την κάλυψη των δαπανών τους από τις πληρωμές των ασφαλιστικών φορέων, όπως θα κατανέμονται από τις τοπικές αρχές.

    Προσδιορισμός-με διεθνώς αποδεκτά κριτήρια-της αναγκαίας αναλογίας επαγγελματιών υγείας/ πληθυσμού που είναι απαραίτητη και επαρκής για την αποτελεσματική λειτουργία του τοπικού τομέα υγείας.

    Η παροχή πλήρους πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας πρέπει να περάσει στην αρμοδιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης, ανάλογα με τον προγραμματισμό και τις ανάγκες της. Το Υπουργείο Υγείας διατηρεί αποκλειστικά στρατηγικό και εποπτικό ρόλο.

    Δυνητική ενίσχυση του συστήματος χορηγιών: δεδομένου ότι η ναυτιλία είναι σήμερα η μοναδική ελεύθερη αγορά στην Ελλάδα, θα μπορούσε να υπάρξει κάποια συμφωνία για την «κάλυψη» πάγιων και τακτικών αναγκών στη νησιωτική υγεία, ειδικότερα σε θέματα σύγχρονου εξοπλισμού και κτηριακών αναγκών.

    Δίκαιο σύστημα εξατομίκευσης των αποδοχών και άλλων κινήτρων τουυγειονομικούπροσωπικού,μεβάσητηνποιότητα,τηδιάρκεια,τιςειδικές συνθήκες προσφοράς της εργασίας.

    Απαλλαγή του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού των απομονωμένων νησιών από την καταβολή κάθε μορφής φόρου, ως ένα μέσο οικονομικής ανάσας και εναύσματος για τη μετακόμιση στα νησιά.

    Στα νησιά μεμικρότερο φορολογικό συντελεστή, μπορούν να  δίνονται άλλα κίνητρα (π.χ. παροχή σπιτιού, δωρεάν εισιτήρια, π.χ.) για την παραμονή του προσωπικού.

    Δυστυχώς, η εικόνα που έχουμε στην ηπειρωτική Ελλάδα για τα νησιά είναι αυτή της τουριστικής ανάπτυξης και της συμβολής στον εθνικό προϋπολογισμό. Οι πέντε μήνες που τρέφουν ένα ολόκληρο ΑΕΠ.

    Όχι μόνο δεν έχουμε ποτέ αναλογιστεί τις συνθήκες διαβίωσης των νησιωτών αλλά δεν αντιλαμβανόμαστε και τις υγειονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σε επίπεδο καθημερινότητας.  Όταν ένα απλό χτύπημα από ατύχημα με μηχανάκι ή μία απλή σκωληκοειδίτιδα (η απλή μορφή ιατρικής επέμβασης σε επίπεδο ορθογραφίας) τον Αύγουστο δε μπορούν να εξυπηρετηθούν τοπικά και απαιτούν την μεταφορά του ασθενούς σε όμορο νοσοκομείο ηπειρωτικής πόλης, πως μπορεί να διασφαλισθεί η δημόσια υγεία κατά την χειμερινή σεζόν;

    Ας αλλάξουμε οπτική για τα νησιά μας. Τους το οφείλουμε.

    * Ο Όθων Καίσαρης είναι Υποψήφιος Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών στις Εθνικές Εκλογές 2023 με το συνασπισμό Κοινωνία Αξιών – Φιλελεύθερη Συμμαχία


    * Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο metarithmisi.gr

  • Δέσποινα Λιμνιωτάκη: Κατοικεί στο Ηράκλειο και ηγείται κόμματος που κατεβαίνει στις εκλογές! – ΝΕΑ Ματιά.gr

    Είναι μαχητική, φιλελεύθερη, με λόγο αφυπνιστικό και ακολούθους στα κοινωνικά δίκτυα που δεν χάνουν λέξη από όσα κατά καιρούς αναρτά, για θέματα ουσίας.

    Η Δέσποινα Λιμνιωτάκη, με γλώσσα που τσακίζει κόκαλα και στερεότυπα, έκανε το μεγάλο βήμα: συνηγείται του συνασπισμού “Κοινωνία Αξιών – Φιλελεύθερη Συμμαχία” που φιλοδοξεί να μπει στην ελληνική βουλή, στις εκλογές της 21ης Μάη.

    Κατάγεται από τη Σητεία, κατοικεί στο Ηράκλειο Κρήτης και είναι πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής της Φιλελεύθερης Συμμαχίας, ενός κόμματος start up, που προέκυψε το 2007 από νέα άτομα από όλη την Ελλάδα, τα οποία μέσα από διαδικτυακές συζήτησεις – πριν την έκρηξη των social media- συναποφάσισαν την ίδρυση του νέου αυτού κομματικού φορέα.

    Με σπουδές στην Κοινωνική Ψυχολογία και ο ιθύνων νους πίσω από την πρωτοποριακή Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση “Healing Tree Community”, η κ. Λιμνιωτάκη κομίζει μια νέα θέαση της πολιτικής, του πολιτικού και του πολίτη. Απαντά στις ερωτήσεις της Νέας Ματιάς και προτρέπει για “Μια χώρα με ψηλά το κεφάλι”…

    • Γυναίκα, μητέρα ενός κοριτσιού, κάτοικος περιφέρειας και πρόεδρος κόμματος που κατεβαίνει στις εκλογές.  Ποιο είναι το πιο δύσκολο;

    Το πιο δύσκολο είναι να μάχεσαι για τις ιδέες σου μέσα σε μια μειοψηφία.  Αν πιάσετε έναν έναν τους παραπάνω ρόλους, θα διαπιστώσετε ότι όλοι βασανίζονται από στερεότυπα για τα οποία ένας άνθρωπος χρειάζεται να δώσει μικρές ή μεγαλύτερες μάχες.  Δεν υπάρχουν πολλές γυναίκες επικεφαλής κομμάτων αλλά θα έπρεπε να υπάρχουν.  Είναι δύσκολο να παλεύεις από την περιφέρεια και ακόμη δυσκολότερο να πείσεις ότι Ελλάδα δεν είναι μόνο τα μεγάλα αστικά κέντρα.  Το μεγάλωμα ενός παιδιού έχει ευθύνες σε βαθμό που αποθαρρύνει για κάποιες γυναίκες την ενεργό δράση.  Το να είσαι γυναίκα συνοδεύεται από τόσες προκαταλήψεις που αναρωτιόμαστε καμιά φορά αν πραγματικά έχει αλλάξει σημαντικά κάτι στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο.  Είναι δύσκολο να ξεβολεύεσαι οικειοθελώς από όλες τις παραπάνω κατηγορίες.  Ταυτόχρονα, είναι ο μοναδικός τρόπος για να προχωράνε οι κοινωνίες μπροστά: το να δημιουργείς μια ρωγμή σε βαλτωμένες αντιλήψεις και να φτιάχνεις νέα πρότυπα στη θέση παλαιότερων.

    • Γιατί να ψηφίσει κάποιος Κοινωνία Αξιών – Φιλελεύθερη Συμμαχία;

    Επειδή επί τέσσερα χρόνια παρακολουθούμε τη φίμωση της φωνής της κοινωνίας των πολιτών και θέλουμε αυτό να σταματήσει.  Επειδή οι αυτοδυναμίες και η συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια μιας παντοδύναμης ομάδας, μας έκανε ως χώρα να φλερτάρουμε με ορατούς κινδύνους για την ποιότητα των θεσμών και τις δημοκρατικές διαδικασίες – ποιος θα σταματήσει αυτή τη σιωπηλή διάβρωση εκ των έσω;  Η Ελλάδα είναι από τις τελευταίες χώρες χωρίς κυβέρνηση συνεργασιών και πιστεύουμε ότι ο δικομματισμός είναι μια απαρχαιωμένη τακτική ψήφου που εδράζεται στον φόβο για το μέλλον.  Αντιπροτείνουμε μια  χώρα που συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση του μέλλοντος της, που δεν την έχει καταπιεί το επεκτατικό κράτος, που λειτουργεί με αρχές και δικαιώματα, που δεν ζει σε ένα επιδοματικό περιθώριο.  Μια χώρα με ψηλά το κεφάλι.

    • Τί σημαίνει, τελικά, “Φιλελεύθερος”

    Ο άνθρωπος που καταρχάς σκέφτεται για τον διπλανό του ότι πρέπει ο γείτονας να έχει το δικαίωμα να λειτουργεί ελεύθερα, με βάση τις δικές του αξίες, προτεραιότητες και ανάγκες, με μοναδική προϋπόθεση ότι οι πράξεις του δεν καταπατούν τα δικαιώματα άλλων ανθρώπων. Σκεπτόμενοι πρώτα τους άλλους, μαθαίνουμε τα όρια, γινόμαστε φροντιστικοί, εμπιστευόμαστε.  Η εμπιστοσύνη είναι η ελευθερία.  Οι εχθροί του φιλελευθερισμού είναι οι άνθρωποι που έχουν ξεχάσει ή που φοβούνται να εμπιστευτούν.

    • Αριστερά, δεξιά ή κέντρο;  Πού τοποθετείτε τη συμμαχία σας;

    Στο φιλελεύθερο κέντρο των ιδεών, των αρχών και των αξιών. 

    Μάλιστα, δεν υπάρχει κανένα κόμμα ή συνδυασμός αυτή τη στιγμή που να εκπροσωπεί ξεκάθαρα το κέντρο, χωρίς να συμπεριλαμβάνει προσμείξεις άλλων ιδεολογιών που σκοτεινιάζουν τους σκοπούς και την πορεία του.

    • Στις θέσεις της συμμαχίας σας διαβάζουμε: “πιστεύουμε ότι όταν υπάρχει αμφιβολία για το βέλτιστο τρόπο αντιμετώπισης ενός προβλήματος, είναι καλύτερα να μην ψηφίζεται κάποιος νόμος, αλλά να επιτρέπεται στους ανθρώπους και τους εθελοντικούς θεσμούς να το αντιμετωπίσουν χωρίς παρεμβάσεις“.   Δηλαδή, ακυρώνετε το θεσμικό κράτος;

    Όχι, δεν ακυρώνουμε το θεσμικό κράτος, αλλά το περιορίζουμε στα ενδεδειγμένα του όρια.  Όταν οι πολίτες, είτε ατομικά είτε συλλογικά, μπορούν να αυτοθεσμιστούν και να δώσουν λύσεις στα προβλήματά τους, το κράτος πρέπει να έχει συνείδηση της επικουρικής του λειτουργίας και να μην προσπαθεί να επιβληθεί από πάνω προς τα κάτω.  Το άγχος της υπερνομοθέτησης αποτελεί όχι μόνο αίτιο της κακής ποιότητας πολλών νομοθετημάτων, αλλά και επί της ουσίας αναστέλλει την αυτόνομη κοινωνική ανάπτυξη.

    • Πολίτες και πολιτικοί: Η κότα κάνει το αυγό ή το αυγό την κότα;

    Η πολιτική δραστηριότητα ξεκινάει από τη στιγμή που μαθαίνεις να συνεργάζεσαι, να διαχειρίζεσαι κρίσεις σε επίπεδο κοινότητας και φυσικά να ασκείς το εκλογικό σου δικαίωμα.  Αυτά σε κάνουν και πολίτη και αυτά είναι διαδικασίες για τις οποίες οι άνθρωποι πάλεψαν και συνεχίζουν σε ολοκληρωτικά καθεστώτα να παλεύουν να μη χάσουν.  Είναι ντροπή να αποστρεφόμαστε οποιαδήποτε διαδικασία από τις παραπάνω.  Όταν για παράδειγμα ακούω νέους ανθρώπους, παπαγαλάκια συστημικών κομμάτων, να ισχυρίζονται ότι η απλή αναλογική οδηγεί σε μπαχαλοποίηση, θλίβομαι.  Όπως λέμε και στην κοινή μας διακήρυξη η Κοινωνία Αξιών – Φιλελεύθερη Συμμαχία: «Η συνεργασία είναι η πρώτη, αυταπόδεικτη αλλαγή που θέλει κανείς να φέρει στον κόσμο».  Πολιτική είναι η διαθεσιμότητα, το να δηλώνεις παρούσα.  Όχι να περιχαρακώνεσαι σε απολυτότητες.  

    • Ελληνικό #metoo, πώς το αξιολογείτε;

    Ως κακέκτυπο ενός ελπιδοφόρου, διεθνούς κινήματος που όμως στη χώρα μας βάλτωσε στο επίπεδο καταγγελιών και ανθρωποφαγίας στα δίκτυα.  Το ελληνικό #metoo εργαλειοποιήθηκε πολιτικά, χρησιμοποιήθηκε για κομματική προπαγάνδα και στο τέλος διορίστηκε κι αυτό, αφού υιοθετήθηκε κεντρικά από την κυβέρνηση, τη στιγμή που έπρεπε να κρατηθεί ανεξάρτητο, διακομματικό και αξιολογικά απέναντι σε κάθε μορφής εξουσία.  Η πολιτική εξουσία μπορεί να παρενοχλήσει και να κακοποιήσει επίσης, συνεπώς δεν είναι δυνατόν το me too να ανοίγει γραφείο στην καρδιά του κράτους. Δεν μπορείς να εξυγιάνεις κάτι που μπορεί να σε εμπεριέχει ως δρώντα παρενόχλησης ή ως άνθρωπο που βασανίζεται από πολλά έμφυλα στερεότυπα πάνω στα οποία επενεργείς.

    • Τί αισθάνεται ο μέσος ψηφοφόρος μέσα στο παραβάν, την ημέρα των εκλογών;

    Αναλόγως με την ψυχοσύνθεση του και την προηγούμενη εμπειρία που έχει από εκλογές, μπορεί να αισθάνεται από υπερηφάνεια για την ομάδα του (ποδοσφαιρική αντιμετώπιση του δημόσιου βίου) μέχρι φόβο και θυμό για τους λειτουργούς του συστήματος.  Είμαστε υπέρ της νηφάλιας, ορθολογικής ψήφου γι’ αυτό και στην Φιλελεύθερη Συμμαχία υιοθετήσαμε το μήνυμα #ΕπιλογήΌχιΑνάγκη.  Αυτό σημαίνει ότι η/ο ψηφοφόρος δεν χρειάζεται να κάνει την ανάγκη φιλότιμο επειδή φοβάται για την επόμενη ημέρα αλλά χρειάζεται να ψηφίσει αυτή την επόμενη σελίδα στη ζωή του, χωρίς φόβο και πάθος.

    Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, είναι σημαντικό να πάμε όλοι μαζί να ψηφίσουμε για όσα μας αφορούν, μας εμπεριέχουν και χτίζουν το υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα ζήσουν τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας.  Καμία αποχή από τις εκλογές. 

    • Ονοματίστε μια προγραμματική σας θέση που θα θέτατε ως όρο για να γίνετε εταίρος σε κυβερνητικό συνασπισμό.

    Χαίρομαι που συμφωνούμε στο ότι οι συνεργασίες πρέπει να εξετάζονται σε επίπεδο προγραμματικών θέσεων και όχι ποσοστών σε εκλογές ή συμπάθειας των συμμετεχόντων στη διαβούλευση.  Θα θέταμε ως σημαντικό, πρώτο όρο το να απελευθερωθεί η αγορά από τον βραχνά της υπερφορολόγησης.  Να αναπνεύσουμε λίγο, να πάρουμε τα πάνω μας.  Ενδεικτικά αναφέρω: κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.  Επαναφορά του αφορολόγητου στις επιχειρήσεις στις 7000 ευρώ.  Κατάργηση ή κατ’ επιλογή ΦΠΑ για επιχειρήσεις με τζίρο κάτω από 50.000 ευρώ το χρόνο.   Αυτά είναι αιτήματα της αγοράς εδώ και μια δεκαετία.  Εύκολα, χωρίς μαξιμαλισμό ή την ανάγκη ευρύτερων συναινέσεων, δημοσιονομικά μέτρια.  Αυτοί που θα τα διαβάσουν, θα πειστούν ότι δεν μιλάμε για πράγματα που “δεν γίνονται”.

    *Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο neamatia.gr στις 30/04/2023

  • Προκλήσεις της Εκλογικής Συμμετοχής της Ελληνικής Διασποράς

    της Δέσποινας Λιμνιωτάκη*

    Η διακρατική πλευρά της πολιτικής εν γένει, δεν έχει διερευνηθεί εκτενώς.  Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη κάνει αναφορά στην αντιπροσώπευση της διασποράς από τους πολιτικούς θεσμούς της γενέτειρας πατρίδας σε συνάρτηση με το δικαίωμα ψήφου.

    Η Ελλάδα αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της μελέτης καθώς η πρόσφατη ανακοίνωση των εθνικών εκλογών που θα πραγματοποιηθούν στις 21 Μαΐου, έβαλε όλα τα πολιτικά κόμματα σε προεκλογική εγρήγορση, συμπεριλαμβανομένων και των παραρτημάτων της ελληνικής διασποράς.

    Η πρόσφατη νομοθεσία παρέχει στα μέλη της ελληνικής διασποράς που τηρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις, το δικαίωμα ψήφου από τον τόπο κατοικίας τους στο εξωτερικό.  Ο νόμος προβλέπει την εκλογή τριών βουλευτών από την ελληνική διασπορά μέσα από το ψηφοδέλτιο Επικρατείας, δημιουργώντας έτσι μια ενεργοποίηση τόσο των μελλοντικών υποψηφίων βουλευτών όσο και των διακρατικών κομματικών αντιπροσώπων, να εκπροσωπήσουν τους μετανάστες και να τους/τις κερδίσουν ως ψηφοφόρους.

    Παρόλα αυτά, η προσπάθεια έπεσε στο κενό προς απογοήτευση των αξιωματούχων που εκτίμησαν ότι περίπου 300.000 πολίτες με εκλογικά δικαιώματα που ζούσαν εκτός της χώρας θα έπρεπε να έχουν λόγο στις ερχόμενες εκλογές. Πράγματι, από τον πολύ χαμηλό  αριθμό των 27.579 συνολικά αιτήσεων, οι 19.887 είχαν γίνει δεκτές μέχρι την Μεγάλη Δευτέρα, ενώ ένας μικρός αριθμός περίπου 3.012 αιτήσεων είναι ακόμα υπό αξιολόγηση. H εξήγηση γι’ αυτό αποδόθηκε στα αυστηρά κριτήρια εγγραφής που επιβλήθηκαν από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και στην πολυπλοκότητα της ηλεκτρονικής αίτησης – όχι στην αδιαφορία της διασποράς.  Αυτή όμως είναι μια βολική εξήγηση για τους υποστηρικτές της νομοθεσίας και υπάρχει ανάγκη για μια ολοκληρωμένη ανάλυση βάσει των σχετικών δεδομένων.

    Συγκεκριμένα, σε ότι αφορά την τελευταία εξέλιξη, η παραπομπή στο λεγόμενο πρόβλημα του εντολέα-εντολοδόχου σηματοδοτεί ένα μείζον πρόβλημα καθώς οι τρεις βουλευτές  ως  αντιπρόσωποι (και εντολοδόχοι) που προφανώς θα εκλεγούν από έναν μικρό αριθμό ψηφοφόρων θα εκπροσωπούν μια ελληνική διασπορά (ο εντολέας) που σύμφωνα με τα στοιχεία είναι περίπου 4 εκατομμύρια. Με άλλα λόγια, οι 19.887  ψηφοφόροι της ελληνικής διασποράς δεν πρέπει να είναι η φωνή της με κανέναν τρόπο, σχήμα ή μορφή, και κατά συνέπεια τα παραρτήματα των ελληνικών πολιτικών κομμάτων δεν πρέπει να προσποιούνται ότι εκπροσωπούν τα συμφέροντά της.  Η διαπραγμάτευση μιας λύσης είναι άκρως απαραίτητη με δεδομένο ότι οι  τρεις βουλευτές θα είναι από διαφορετικά πολιτικά κόμματα και θα εκφράζουν διαφορετικές πολιτικές γραμμές για την διασπορά.

    Αυτή η εξέλιξη θα πρέπει επίσης να προβληματίσει καθώς μία ακόμη πρωτοβουλία για να φέρει την Ελλάδα πιο κοντά στη διασπορά, φαίνεται τελικά να μην φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα: το ίδιο συνέβη και με την προσπάθεια με το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού, που ιδρύθηκε ως όργανο συνεργασίας και διαλόγου της Διασποράς με την Ελληνική Πολιτεία προκειμένου να εκφραστούν οι επιθυμίες και οι φιλοδοξίες των Ελλήνων της διασποράς και να προταθούν λύσεις στα προβλήματά της.  Όλες αυτές οι προσπάθειες διαχρονικά όχι μόνο απέτυχαν να ανταποκριθούν στις φιλοδοξίες της σύγχρονης διασποράς, αλλά δημιούργησαν προβλήματα και στρεβλώσεις στην πορεία, μη κατορθώνοντας να αγκαλιάσουν και να εμπνεύσουν τη διασπορά στο σύνολό της.

    Αν  ανατρέξουμε στο παρελθόν, θα διδαχθούμε  από την συνεισφορά  της διασποράς προς όφελος της Ελλάδας κατά τον δέκατο ένατο αιώνα μέσω των άτυπων επιχειρηματικών δικτύων και με την στρατηγική συνδρομή των Φιλελλήνων (Μπήτρος και Μίνογλου, 2004).  Μια άλλη ιστορική συνεισφορά της ελληνικής διασποράς τότε συνδέθηκε και με τον ρόλο της ως εμπνευστή/υποκινητή για την διάδοση βέλτιστων θεσμών προσαρμοσμένων στις επιχειρηματικές δραστηριότητες, καθώς το ελληνικό κράτος ήταν αδύναμο και η τοπική επιχειρηματικότητα περιορισμένη.  Αυτή η δημιουργική σχέση με την διασπορά έχει εκλείψει σήμερα ενώ θα έπρεπε να ήταν το επίκεντρο της χάραξης μιας πολιτικής που θα λαμβάνει υπόψη τα σύγχρονα δεδομένα και όχι την εμπλοκή της σε κομματικούς μηχανισμούς.

    Μπορεί τα ελληνικά κόμματα να μιλούν για brain gain με βαρύγδουπες δηλώσεις περί αντιστροφής του κλίματος φυγής αλλά στην πραγματικότητα αυτά κάνουν δύσκολη τη συμμετοχή και την «ενσωμάτωση» των αποδήμων στην σοβαρότερη διαδικασία που καθορίζει τον ρόλο του πολίτη: τη δημοκρατική διαδικασία συνδιαμόρφωσης της συλλογικής ζωής.

    Τα ελληνικά κόμματα αφήνουν τους Έλληνες της διασποράς στο περιθώριο, υψώνοντας γραφειοκρατικά εμπόδια που άλλοι λαοί έχουν προ πολλού τακτοποιήσει.  Είναι τουλάχιστον προκλητική η διαχρονική αδιαφορία των κομμάτων να μιλήσουν ανοιχτά για τις δυσκολίες των Ελλήνων του εξωτερικού που επιθυμούν να έχουν ενεργή συμμετοχή στις κοινωνικοπολιτικές διεργασίες της πατρίδας τους.

    Ταυτόχρονα, είναι απαράδεκτο να τους θυμόμαστε όταν έχουμε ανάγκη την ψήφο τους ή να επικοινωνούμε προς τα έξω ένα στρεβλό ενδιαφέρον για τον ελληνισμό της οικουμένης χωρίς να υπάρχει ευρεία εικόνα και κατάθεση των εμπειριών που έχουν βιώσει οι ίδιοι, στη σχέση αλληλεπίδρασης τους με το ελληνικό κράτος.  Δεν υπάρχουν Έλληνες διαφορετικών ταχυτήτων.

    *Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Marketnews.gr στις 28/04/2023

    *Το έγραψαν από κοινού, η Πρόεδρος της Φιλελεύθερης Συμμαχίας, Δέσποινα Λιμνιωτάκη με τον πρώην καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης κ. Στηβ Μπακάλη

  • Η βαθύτερη σημασία της επικείμενης εκτόξευσης του Starship

    Του Γιώργου Φιλιππόπουλου*

    Σήμερα επίκειται η πρώτη δοκιμαστική απόπειρα εκτόξευσης του Starship.

    Αν τελικά γίνει σήμερα, -καθώς πολλοί παράγοντες μπορούν να την αναβάλλουν-, θα πρόκειται για μια πραγματικά ιστορική μέρα.

    Η σημασία αυτού του οχήματος είναι τόσο μεγάλη και πολυδιάστατη που είναι δύσκολο να εκτιμηθεί.

    Οι περισσότεροι στέκονται στο μέγεθος του. Το ψηλότερο, βαρύτερο, με μεγαλύτερο οφέλιμο φορτίο κλπ στην Ιστορία. Εντυπωσιακές, αλλά όπως θα δούμε, ασήμαντες συγκριτικά λεπτομέρειες.

    Στην πραγματικότητα, το όχημα αυτό αποτελεί το ιερό δισκοπότηρο της αεροδιαστημικής βιομηχανίας.

    Ενα όχημα πλήρως, 100%, επαναχρησιμοποιούμενο!

    Χωρίς ίχνος υπερβολής, πρόκειται για επανάσταση, για αλλαγή σελίδας στην ανθρωπότητα.

    Πρόκειται για το δεύτερο βήμα-άλμα της ανθρωπότητας μετά την επίσκεψη του ανθρώπου στη Σελήνη.

    Γιατί ας είμαστε ειλικρινείς ήταν επίσκεψη και τίποτα περισσότερο.

    Τώρα, επιτέλους, θα μπορέσουμε μετά απο μισό αιώνα να μιλήσουμε ρεαλιστικά για κατάκτησή της, αλλά και εν καιρώ και του Άρη και του υπόλοιπου ηλιακού μας συστήματος.

    Το Starship μετά απο διαγωνισμό με τα μεγαθήρια της αεροδιαστημικής βιομηχανίας έχει ήδη επιλεγεί απο τη NASA για το πρόγραμμα Artemis, της επιστροφής και μόνιμης πλέον παραμονής του ανθρώπου στη Σελήνη.

    Δεν πρόκειται λοιπόν για ευσεβή πόθο αλλά για επικείμενη πραγματικότητα.

    Ο δεύτερος λόγος της σημασίας του είναι λιγότερο εμφανής, πολύ λιγότερο συζητημένος και ταυτόχρονα, δυνητικά, πολύ σημαντικότερος.

    Η NASA με το παρωχημένο μοντέλο cost plus contract και κύριο ανάδοχο την Boeing, κατάφερε να εκτοξεύσει πριν απο μερικές εβδομάδες τον SLS, εναν παρωχημένο τεχνολογικά/πλήρως αναλώσιμο πύραυλο, με συνολικό κόστος προγράμματος περί τα 27 δις και με προβλεπόμενο κόστος ανά εκτόξευση μεταξύ 2 και 4 δισεκατομμύρια δολάρια.

    Αντίστοιχα, το Starship στοίχισε στη NASA περί τα 3δις ενώ το συνολικό κόστος του προγράμματος υπολογίζεται στα 10 δις (με ιδία χρηματοδότηση της Spacex), με προβλεπόμενο κόστος ανα εκτόξευση μεταξύ 2 και 4 εκατομμύρια δολάρια.

    Εκατομμύρια όχι δισεκατομμύρια. Δηλαδή 200 φορές χαμηλότερο.

    Το Starship δεν είναι αποτέλεσμα ούτε κρατικής/διακρατικής προσπάθειας, ούτε κάποιου παραδοσιακού κολοσσού της αεροδιαστημικής, αλλά ξεκάθαρα ατομικής/ιδιωτικής πρωτοβουλίας.

    Και εδώ, είναι το κλειδί γιατί αυτό (μεταξύ πολλών άλλων) το επίτευγμα έχει βαθιά πολιτικο-ιδεολογική διάσταση.

    Επί 50 χρόνια η ανθρωπότητα δεν κατάφερε να κάνει καμία αξιοσημείωτη υπέρβαση προς το διάστημα.

    Πολλές επιτυχίες αδιαμφισβήτητα, αλλά με τεράστιο κόστος για μικρό αναλογικά όφελος.

    Στην εποχή της woke κουλτούρας, της συστηματικής και στοχευμένης ακύρωσης/δολοφονίας προσωπικοτήτων, του δυσκίνητου ανελαστικού και κοστοβόρου κρατισμού, η ιδιωτική πρωτοβουλία, το ατομικό όραμα, λάμπουν μέσα απο τέτοια επιτεύγματα.

    Είναι ο Μάσκ κάποιος υπεράνθρωπος, μία σπάνια ιδιοφυία;

    Αυτή είναι μια ρομαντική, συναισθηματικά φορτισμένη θεώρηση ανάλογη αξιακά της woke κουλτούρας και των συναφών της προαναφερθέντων.

    Το Starship ως αποτέλεσμα της ατομικότητας, γεννά ένα άλλο ουσιαστικότερο ερώτημα.

    Πόσοι Μάσκ υπάρχουν ακόμα;

    Πώς μπορεί η ανθρωπότητα να τους δώσει τις ευκαιρίες που χρειάζονται για να διαπρέψουν;

    Πώς μπορεί να κερδίσει η ορθολογικότητα του φιλελευθερισμού τις καρδιές των ανθρώπων;

    *Ο Γιώργος Φιλιππόπουλος είναι μέλος της Μόνιμης Γενικής Συνέλευσης της Φιλελεύθερης Συμμαχίας

    * Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο marketnews.gr στις 17/04/2023

  • Explainer: Τελικά έχει τηλεδιοίκηση η Λάρισα;

    Τι σημαίνουν οι όροι σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση, αυτόματη προστασία συρμών (ETCS), λεηλασία σιδηροδρομικού δικτύου – Εξηγεί ο Νίκος Φώτης* (Μηχανικός Υπολογιστών, μέλος του Συλλόγου Φίλων Σιδηροδρόμου).

    Όπως υπάρχει ο ΚΟΚ στα αυτοκίνητα, υπάρχει και ο Γενικός Κανονισμός Κυκλοφορίας για να κυκλοφορούν οι συρμοί στο δίκτυο του ΟΣΕ με ασφάλεια – κάθε τρένο που κυκλοφορεί στο σιδηροδρομικό δίκτυο πρέπει να τηρεί κάποια όρια ταχύτητας, να μη βρίσκεται στο ίδιο σημείο με ένα άλλο συρμό κ.λπ. Για τη διαχείριση της κυκλοφορίας, η γραμμή κόβεται σε «τμήματα αποκλεισμού» (blocks) μήκους μερικών χιλιομέτρων. Δεν επιτρέπεται να κινούνται ταυτόχρονα δύο τρένα στο ίδιο block. Κάθε τρένο για να μπει σε ένα block πρέπει πρώτα να έχει την αντίστοιχη εξουσιοδότηση, την οποία παίρνει από το προσωπικό κυκλοφορίας του ΟΣΕ (σταθμάρχες).

    Τι είναι η σηματοδότηση;

    Για την ασφαλή κυκλοφορία στο δίκτυο του ΟΣΕ των τρένων από εταιρείες όπως Hellenic Train και ΣΤΑΣΥ (Μετρό), Rail Cargo Logistic Goldair και GFR Hellas υπάρχουν διάφορα επίπεδα προειδοποιητικών σημάτων. Ξεκινούν από τις απλές πινακίδες με όρια ταχύτητας, τους σημαφόρους από την εποχή των ΣΕΚ (Σιδηρόδρομοι Ελληνικού Κράτους, 1920-1970) και επεκτείνονται στα φωτοσήματα που δείχνουν ενδείξεις όπως «στοπ» (κόκκινο), «ετοιμάσου να σταματήσεις στο επόμενο σήμα» (το πορτοκαλί του ΚΟΚ), πράσινο (πήγαινε με το όριο ταχύτητας). Είναι ευθύνη των μηχανοδηγών να τηρούν αυτές τις ενδείξεις – δεν υπάρχει επιβολή (enforcement).

    Το απλοποιημένο σκίτσο παρακάτω δείχνει τα διαδοχικά σήματα για ένα τρένο που ακολουθεί ένα άλλο, η κυκλοφορία πάει από δεξιά προς τα αριστερά – όταν ένα τρένο μπει σε ένα μπλοκ, το κόκκινο σήμα από πίσω του απαγορεύει την είσοδο στο ίδιο μπλοκ σε άλλα τρένα.

    Σκίτσο για τη σηματοδότηση της κυκλοφορίας των τρένων

    Τι είναι η τηλεδιοίκηση;

    Η τηλεδιοίκηση είναι ουσιαστικά η δυνατότητα τηλεχειρισμού των αλλαγών τροχιάς και η εποπτεία της κυκλοφορίας από μία κονσόλα. Ο τηλεχειρισμός μπορεί να είναι μηχανικός (να κινούνται οι αλλαγές τροχιάς και οι σημαφόροι με σύρματα) ή ηλεκτρονικός. Η εποπτεία γίνεται συνήθως σε μια κονσόλα που δείχνει τη διάταξη των γραμμών του τμήματος, τις ενδείξεις των φωτοσημάτων, τη θέση των ψαλιδιών και αν είναι κατειλημμένο κάποιο μπλοκ. Η τηλεδιοίκηση δεν επιτρέπει στον σταθμάρχη ή ελεγκτή κυκλοφορίας τη χάραξη διαδρομών με τρένα να πατάνε το ένα στην διαδρομή του άλλου (interlocking).

    Ο σταθμάρχης ή ελεγκτής κυκλοφορίας μέσω του πίνακα ελέγχου μπορεί να επιτηρεί την κυκλοφορία, καθώς και να την ρυθμίσει (π.χ. οργανώνοντας διασταυρώσεις ή υπερβάσεις συρμών, ανάλογα με τις συνθήκες). Όταν η τηλεδιοίκηση επιτηρεί έναν σταθμό και τα περίχωρα αποκαλείται  Τοπικός Πίνακας Ελέγχου ή (σε μεγάλα συγκροτήματα) Τηλεχειριστήριο (TX) στην ορολογία του ΟΣΕ και έχει τοπική εμβέλεια.

    Σε ανώτερο επίπεδο τηλεδιοίκησης έχουμε το Κέντρο Ελέγχου Κυκλοφορίας (ΚΕΚ), το οποίο ελέγχει μια απόσταση 150-200 χιλιόμετρα και πολλαπλούς σταθμούς, με τους διάφορους τοπικούς πίνακες και τους αισθητήρες τους να ανταλλάσσουν δεδομένα και οδηγίες με το ΚΕΚ.

    Τι είναι η αυτόματη προστασία συρμών, το ETCS;

    Η αυτόματη προστασία συρμών (Automatic Train Protection, ATP) είναι το επόμενο στάδιο της σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, όπου οι ενδείξεις της και οι εντολές της επιβάλλονται αυτόματα στα τρένα. Αν π.χ. ένα τρένο πάει να ξεπεράσει το επιτρεπτό όριο ταχύτητας λόγω μιας καμπύλης, θα αρχίσει να επιβραδύνει αυτόματα χωρίς παρέμβαση του μηχανοδηγού, αν ο τελευταίος ξεχαστεί. Παρόμοια, αν ένα τρένο προσεγγίζει ένα άλλο, είτε από πίσω είτε μετωπικά, το ATP θα φροντίσει να φρενάρει αυτόματα ώστε να μην έρθουν σε επαφή.

    Επειδή κάθε χώρα της ΕΕ είχε το δικό της σύστημα ATP, η ΕΕ κατέληξε στην απόφαση να υλοποιήσει ένα νέο ευρωπαϊκό στάνταρ, το ETCS (European Train Control System), το οποίο μετά από τεράστιες δυσκολίες και προβλήματα ασυμβατότητας έχει αρχίσει να σταθεροποιείται στις προδιαγραφές του. Η Ελλάδα εγκαθιστά τη βασική έκδοση (ETCS Level 1), η οποία επιτρέπει ταχύτητες έως 200 χλμ/ώρα. Οι υπόλοιπες χώρες σταδιακά βάζουν το ETCS στις νέες γραμμές υπό κατασκευή, και όπου ξηλώνονται τα παλιά συστήματα προστασίας.

    Στο ETCS υπάρχουν τρία βασικά υποσυστήματα: οι υπολογιστές και οι αισθητήρες επάνω στο τραίνο (που επικοινωνούν με την σηματοδότηση και επιβάλλουν π.χ. το αυτόματο φρενάρισμα, το σύστημα επικοινωνίας GSM-R για επικοινωνία με το κέντρο ελέγχου και τα συστήματα που τοποθετούνται δίπλα στις ράγες (Eurobalise, καμπίνες εξοπλισμού κτλ) για διασύνδεση με τη σηματοδότηση. Τα onboard συστήματα στις μηχανές και αυτοκινητάμαξες που τρέχουν στις ράγες του ΟΣΕ έχουν εγκατασταθεί, μένει η ολοκλήρωση και διασύνδεση των υπόλοιπων μερών, καθώς και η πιστοποίηση καλής λειτουργίας του συνόλου.

    Παράδειγμα στην επόμενη φωτογραφία: Οι εγκαταστάσεις του ETCS στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Γερμανίας είναι με μπλε, το κλασικό γερμανικό σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών LZB  είναι με κόκκινο – η πλειοψηφία από τις υπόλοιπες γραμμές έχουν εγκατεστημένο το παλιότερο αυτόματο σύστημα προστασίας συρμών PZB/Indusi για αυτή τη δουλειά – όπως μπορείτε να δείτε, δεν έχουν βάλει παντού το νέο σύστημα.

    Χάρτης σιδηροδρομικού δικτύου στη Γερμανία

    Έχει τηλεδιοίκηση ο ΟΣΕ;

    Ο ΟΣΕ διαθέτει ηλεκτρονική σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση σε αρκετά τμήματα του δικτύου και σταθμούς. Σε πολλά τμήματα έχουν γίνει κλοπές καλωδίων και εξαρτημάτων ή έχουν προκύψει βλάβες που θέλουν επισκευή. Αυτή την στιγμή το τμήμα Άνω Λιόσια-Αεροδρόμιο και Άγιοι Ανάργυροι-ΣΚΑ λειτουργούν κανονικά, όπως και το τμήμα Κιάτο-Ροδοδάφνη (Αίγιο), και τα τμήματα βόρεια της Θεσσαλονίκης από Πλατύ και βόρεια (με εξαίρεση το τμήμα ΤΧ1-Ειδομένη που ανακατασκευάζεται με τη σύμβαση 713). Τα υπόλοιπα τμήματα χρειάζονται επισκευή και συντήρηση.

    Εδώ, όταν μιλάμε για σηματοδότηση, εννοούμε ηλεκτρονικά φωτεινά σήματα, αισθητήρες κατάληψης γραμμής κτλ. Η τηλεδιοίκηση προσθέτει ανίχνευση κατάληψης γραμμής, έλεγχο των μοτέρ που γυρίζουν τα ψαλίδια, τηλεχειρισμό κτλ. Και επάνω σε αυτά «κουμπώνει» και το ETCS για την αυτόματη προστασία των συρμών. Το ποσοστό υλοποίησης φυσικά είναι μικρότερο από το ποσοστό των εκταμιεύσεων για ένα τέτοιο έργο, και το ποσοστό παράδοσης από τους εργολάβους και ολοκλήρωσης/παραλαβής είναι ακόμα μικρότερο. Αν δεν ολοκληρωθεί και πιστοποιηθεί όλο το σύστημα, ποτέ δεν θα φτάσει στο αναμενόμενο επίπεδο ούτε τα τρένα θα μπορούν να τρέξουν με 200 χλμ/ώρα.

    Έχει τηλεδιοίκηση η Λάρισα;

    Η τοπική τηλεδιοίκηση ενός σταθμού και των περιχώρων του λέγεται «Τηλεχειριστήριο» (ΤΧ στην ορολογία του ΟΣΕ), στα αγγλικά «Interlocking», «Blockstelle» στα γερμανικά, και ελέγχει τη θέση των διάφορων κλειδιών/ψαλιδιών μέσα στην επικράτεια ενός σταθμού. Ο σταθμάρχης χαράζει πορεία με την κονσόλα του σε στυλ «από τη γραμμή 3 βόρεια στη γραμμή 1 βόρεια», και όλα τα ενδιάμεσα ψαλίδια γυρίζουν στη σωστή θέση και μένουν κλειδωμένα μέχρι να περάσει το τρένο ή να ακυρωθεί η διαδρομή (και δεν επιτρέπουν σε άλλο τρένο να παρεμβληθεί).

    Η Λάρισα έχει δύο τοπικά συστήματα τηλεδιοίκησης, το παλιό με ρελέδες (relays) και το καινούργιο με ψηφιακές ενδείξεις το οποίο είναι ενεργό από τα τέλη του 2022. Το τηλεχειριστήριο της Λάρισας ελέγχει και τη γραμμή σε απόσταση περίπου 5 χιλιόμετρα. Επίσης, ανακατασκευάζεται ένα υπερτοπικό κέντρο ελέγχου κυκλοφορίας (ΚΕΚ), που είχε βγει εκτός λειτουργίας το 2019, το οποίο θα ελέγχει την κυκλοφορία σε όλο στο τμήμα Παλαιοφάρσαλος-Πλατύ, και σε αυτό θα συνδεθούν οι τοπικές κονσόλες (15 τοπικές κονσόλες).

    Ενδεικτική φωτογραφία από το παλιό Τηλεχειριστήριο ΤΧ1 στον επιβατικό σταθμό της Θεσσαλονίκης – αυτό θα αντικατασταθεί στα πλαίσια της σύμβασης 713 μαζί με τα υπόλοιπα ΤΧ του συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης.
    Ενδεικτική φωτογραφία από το παλιό Τηλεχειριστήριο ΤΧ1 στον επιβατικό σταθμό της Θεσσαλονίκης – αυτό θα αντικατασταθεί στα πλαίσια της σύμβασης 713 μαζί με τα υπόλοιπα ΤΧ του συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης.

    Λεηλασία του σιδηροδρομικού δικτύου: Γίνεται αλλού στην Ευρώπη; Πώς θα μπορούσε το δίκτυο να προστατευτεί;

    Οι κλέφτες μετάλλων είναι μεγάλο πρόβλημα και στα υπόλοιπα σιδηροδρομικά δίκτυα, δεν είναι ελληνική αποκλειστικότητα. Για παράδειγμα, στο Μετρό της Βιέννης η κυκλοφορία διακόπηκε για μερικές ώρες καθώς είχε μπει μια συμμορία για να κόψει τα καλώδια. Βλέπετε, ο χαλκός έχει φτάσει τις 9.000 δολάρια ο τόνος, οπότε η κλοπή του από τα δεκάδες χιλιόμετρα καλωδίων ρεύματος είναι αρκετά προσοδοφόρα. Σε περίπτωση κομμένων καλωδίων, οι σταθμάρχες αναλαμβάνουν την κυκλοφορία με τις κλασικές χειροκίνητες διαδικασίες.

    Κάθε χώρα χρησιμοποιεί διαφορετικές μεθόδους αποτροπής. Για παράδειγμα, σε Ισπανία και Γαλλία χρησιμοποιούνται κάμερες και drones για επιτήρηση του δικτύου και των εγκαταστάσεων. Στις ΗΠΑ, οι ιδιωτικές σιδηροδρομικές εταιρείες σαν την BNSF έχουν ιδιωτική αστυνομία, που περιπολεί με τζιπ δίπλα στις γραμμές. Στην Αγγλία, η Network Rail παραγγέλνει τα καλώδια της σε ειδική απόχρωση του μπλε που δεν υπάρχει στο εμπόριο, ώστε να εντοπίζονται εύκολα αν κλαπούν. Ο ΟΣΕ εδώ και χρόνια θάβει τα νέα καλώδια κατευθείαν μέσα στο υγρό τσιμέντο, χωρίς κανάλια και φρεάτια. Πάντως, το πλέον αποτρεπτικό σύστημα φαίνεται να είναι η συχνή κυκλοφορία τρένων όλο το 24ωρο – αν μεσολαβούν δύο ώρες ανάμεσα στα δρομολόγια, είναι αρκετός χρόνος για μια συμμορία να κλέψει καλώδια ηλεκτροκίνησης κτλ, να τα τεμαχίσει και να φύγει.

    Σαφώς πρέπει να γίνει και πιο συστηματική αστυνόμευση των παράνομων ανακυκλωτών και χυτηρίων μετάλλων που δέχονται μέταλλα από οποιονδήποτε (π.χ. πολλοί που κλέβουν μέταλλα στη Βόρεια Ελλάδα, πάνε Βουλγαρία να τα λιώσουνε – για να μην πούμε για Ασπρόπυργο και Νέα Ζωή που καίνε λάστιχα και καλώδια για να εξαφανίσουν τα ίχνη τους). Για το αν η αναμενόμενη μετατροπή σε κακούργημα της κλοπής καλωδίων θα μειώσει τις κλοπές, μένει να το δούμε στην πράξη.

    Είναι επικίνδυνο το σιδηροδρομικό δίκτυο; 

    Ένα δίκτυο δεν είναι επικίνδυνο όσο τηρούνται οι κανόνες κυκλοφορίας σε αυτό. Αν βγείτε σε έναν αυτοκινητόδρομο στη Θήβα π.χ. και τρέξετε με 300+ χλμ./ώρα σε τμήμα που το όριο είναι 120, δεν φταίει ο δρόμος αν σκοτωθείτε. Παρόμοια και στο σιδηροδρομικό δίκτυο, αν τηρούνται τα όρια που ορίζει ο ΟΣΕ και φροντίζει το προσωπικό του να τηρείται ο κανονισμός κυκλοφορίας, δεν θα υπάρχει θέμα ασφαλείας.

    Είναι θέμα τεχνολογίας η ασφαλής λειτουργία του σιδηροδρόμου στην Ελλάδα;

    Όχι απαραίτητα. Ας πάρουμε ένα σύγχρονο αυτοκίνητο, με ABS, αερόσακους κτλ. Αν ο οδηγός μετά πατήσει το γκάζι και αγνοήσει τα σήματα, φανάρια κτλ, θα προξενήσει δυστύχημα. Ακόμα κι ένα σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών (ATP) μπορεί να παρακαμφθεί ή να πάθει βλάβη, και θα χρειάζονται σταθμάρχες ως back-up σύστημα. Το δυστύχημα στο Bad Aibling της Γερμανίας το 2016 είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα πώς ένας σταθμάρχης παρέκαμψε τα υπάρχοντα συστήματα και έστειλε δύο τρένα σε μετωπική σύγκρουση, με 12 νεκρούς κτλ.

     Για παράδειγμα, στην Πελοπόννησο, παρά την απουσία και ηλεκτρονικής σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, οι συγκρούσεις τρένων ήταν ανύπαρκτες. Οι διασταυρώσεις γίνονταν με την ανταλλαγή από ειδικά χαρτάκια (υποδείγματα κυκλοφορίας) μεταξύ των πληρωμάτων, και η τήρηση των κανονισμών ήταν επαρκής συνθήκη. Αλλά αυτά προϋποθέτουν μια «κουλτούρα ασφαλείας»  (safety culture).

    Τι εννοούμε όταν λέμε κουλτούρα ασφαλείας;

    Παραφράζοντας τον Χένρι Φορντ, «Ασφάλεια είναι να το κάνεις σωστά όταν δεν σε κοιτάει κανείς» (Quality is doing it right when no one is looking). Ο επίσημος ορισμός είναι «Η κουλτούρα ασφάλειας είναι η συλλογή των πεποιθήσεων, των αντιλήψεων και των αξιών που μοιράζονται οι εργαζόμενοι σε σχέση με τους κινδύνους μέσα σε έναν οργανισμό, όπως ένας χώρος εργασίας ή μια κοινότητα».

    Ας πάρουμε παράδειγμα το πώς προσεγγίζουν το θέμα αυτό στο εξωτερικό: Αν γίνει ένα συμβάν, αναλαμβάνει ο οργανισμός διερεύνησης ατυχημάτων (NTSB στις ΗΠΑ, RAIB στην Αγγλία κτλ), κάνει μια αναλυτική εξέταση του συμβάντος, γράφει στο τέλος μια έκθεση όπου αναλύει τι συνέβη και γιατί, και κάνει συστάσεις ώστε να μην επαναληφθεί. Όλες οι εκθέσεις, πορίσματα, αναλύσεις και συστάσεις είναι δημόσια διαθέσιμα από τα αντίστοιχα Web sites, και όλες οι εταιρείες που ασχολούνται στον κλάδο φροντίζουν να υλοποιήσουν τα μέτρα ασφαλείας. Το πρώτο ερώτημα που απαντάται είναι «ΓΙΑΤΙ συνέβη αυτό;» και το δεύτερο «ΤΙ πρέπει να γίνει για να μην επαναληφθεί;» – η απόδοση ευθυνών (αν υπάρχουν) είναι θέμα της δικαιοσύνης. Αν υπάρχουν παραβιάσεις των νόμων, πέφτουν τα αντίστοιχα πρόστιμα και κυρώσεις από τους αντίστοιχους ρυθμιστικούς οργανισμούς και τα δικαστήρια, και η ζωή συνεχίζεται, με στόχο τη συνεχή βελτίωση των δεικτών ασφαλείας.

    Αν κάποιος εργαζόμενος δει ότι γίνεται κάτι με επικίνδυνο τρόπο, έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση να σταματήσει τη δουλειά και να απαιτήσει να αλλάξει η διαδικασία με μια ασφαλέστερη. Για να συμβεί ένα δυστύχημα όπως αυτό στα Τέμπη απαιτείται μια αλυσίδα λαθών και παραλείψεων από πολλαπλά άτομα – ένας από τους ενδιάμεσους κρίκους να είχε κάνει σωστά την δουλειά του θα είχε αποφευχθεί το δυστύχημα.

    Xρήσιμα links για όσους θέλουν να το ψάξουν περισσότερο:

    Ο επίσημος κανονισμός κυκλοφορίας του ΟΣΕ είναι νόμος του κράτους, κι έχει δημοσιευτεί online το αντίστοιχο ΦΕΚ.
    Περιγράφει αναλυτικά κάθε βήμα που πρέπει να γίνεται σε κάθε περίπτωση, και πρέπει να τηρείται με θρησκευτική ευλάβεια από το προσωπικό κυκλοφορίας του ΟΣΕ.

    Το επίσημο σύγγραμμα του ΟΣΕ για την σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση στο δίκτυο του είναι διαθέσιμο online σε μορφή PDF

    To Ευρωπαϊκό Σύστημα Ελέγχου Σιδηροδρόμων (ETCS) είναι το νέο πρότυπο της Ευρώπης. Επειδή η Ελλάδα δεν είχε μέχρι τώρα κάποιο σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών, θα το εγκαταστήσει σε όλο το δίκτυό της. Άλλες χώρες που ήδη διαθέτουν δικά τους συστήματα προστασίας, το βάζουν σταδιακά ξεκινώντας από τις νέες γραμμές υπό κατασκευή.

    Ένα “Τηλεχειριστήριο” (Interlocking) στους σιδηρόδρομους ελέγχει την κυκλοφορία στην περιοχή του. Ο ΟΣΕ έχει τόσο τοπικούς πίνακες ελέγχου κυκλοφορίας όσο και ειδικές αίθουσες και κτίρια.

    Ένα μικρό βίντεο που δείχνει τη θεωρητική βάση ενός συστήματος interlocking

    Κι εδώ ένα εκπαιδευτικό βίντεο από την Αγγλία που δείχνει πώς γίνεται η χάραξη διαδρομών στο αγγλικό σιδηροδρομικό σύστημα (υπάρχουν αρκετές διαφορές με την Ευρώπη, αλλά νομίζω παίρνετε μιαν ιδέα)

     *Ο Νίκος Φώτης είναι μέλος της Μόνιμης Γενικής Συνέλευσης της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.

    *Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Athens Voice στις 22/03/2023.

  • Ευρωπροβληματισμοί υπό τη σκιά ενός σκανδάλου

    Η επ’ αυτοφώρω σύλληψη της Εύας Καϊλή λόγω εμπλοκής της σε σκάνδαλο διαφθοράς, βάζει φωτιά στο πολιτικό σκηνικό. 

    Αρχικά, η ομάδα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών μοιάζει λαβωμένη όχι μόνο λόγω της εμπλοκής της Καϊλή αλλά και του Pier  Antonio Panzeri, ο οποίος από το 2004 ως το 2019 θήτευσε στο Ευρωκοινοβούλιο υπό την ομπρέλα της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D). Οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές δήλωσαν συγκλονισμένοι από τους ισχυρισμούς περί διαφθοράς στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Για να το πούμε με διαφορετικά λόγια, συγκλονίστηκαν που μέλη της δικής τους ευρωπαϊκής πολιτικής ομάδας πιάστηκαν στα πράσα με το δάκτυλο χωμένο μέσα στο μέλι του παράνομου χρηματισμού. Δε γνώριζαν; Δεν υποψιάστηκαν; Δεν το έψαξαν; Κοιμόντουσαν τον ύπνο του δικαίου;   

    Για την Ελλάδα, το σκάνδαλο αποτελεί σοβαρό πλήγμα για το ΠΑΣΟΚ.  Η προεκλογική τράπουλα ανατρέπεται και το παιχνίδι του προεκλογικού αγώνα στρέφεται, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, υπέρ του Κυριάκου Μητσοτάκη.

    Αξίζει να απαντηθεί αν ο σημερινός πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ (πρώην ευρωβουλευτής και συνεργάτης της κυρίας Καϊλή από το 2014) Νίκος Ανδρουλάκης μπήκε ποτέ κι αυτός στο στόχαστρο των βελγικών αστυνομικών αρχών σε μια προσπάθεια εξιχνίασης του τι συνέβαινε στους διαδρόμους της ευρωπαϊκής πολιτικής όλα αυτά τα χρόνια.  Να απαντηθεί επίσης αν μια τέτοια ενδεχόμενη έρευνα αποτέλεσε έναυσμα για την παρακολούθησή του από την ΕΥΠ και κατά πόσο αυτές οι δύο υποθέσεις σχετίζονται μεταξύ τους.

    Κατά δεύτερον, πρέπει να αναρωτηθούμε σε ποιο βαθμό το φαινόμενο της διαφθοράς ενδημεί μέσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αν αυτό που αποκαλύφθηκε είναι η κορυφή του παγόβουνου, τι κρύβεται στον πυθμένα; Πόσες και ποιες ακριβώς πολιτικές ενδέχεται να έχουν προταθεί από ευρωβουλευτές (Έλληνες και μη) που δωροδοκήθηκαν υπό τον όρο ότι θα τις  πριμοδοτήσουν; Ας ξεκινήσουμε μελετώντας σε τι είδους ευρωπαϊκά ψηφίσματα έβαλε τα τελευταία χρόνια την υπογραφή της η κυρία Καϊλή.

    Το σημαντικότερο όμως σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι τούτο: την ίδια ώρα που ένας πόλεμος μαίνεται σε ευρωπαϊκό έδαφος και η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη έχει ταχθεί στο πλευρό της Ουκρανίας, οι εμπλεκόμενοι ευρωβουλευτές φέρονται να χρηματίζονταν από το Κατάρ, ένα κράτος σύμμαχο της Ρωσίας.  Οι μοναρχίες του Περσικού κόλπου, ανάμεσα στις οποίες και το Κατάρ, είναι συσπειρωμένες σε στρατηγική συμμαχία με τον Πούτιν, θεωρώντας ότι η Ρωσία παίζει σταθεροποιητικό ρόλο στη Μέση Ανατολή.  Κατάρ και Ρωσία, ως χώρες-παραγωγοί υδρογονανθράκων, αντιστρατεύονται την πράσινη ανάπτυξη και την υποκατάσταση των ορυκτών καυσίμων από εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Στο δίλημμα ‘φιλελεύθερο ή αυταρχικό πολιτικό μοντέλο’ η πολιτική ελίτ του Κατάρ, όπως και της Ρωσίας, διαλέγει τον αυταρχισμό. Καταλαβαίνετε ότι  έχουμε να κάνουμε με ένα ύψιστο θέμα ευρωπαϊκής ασφάλειας αν αποδειχθεί ότι χρηματισθέντες ευρωπαίοι πολιτικοί δρούσαν ως Δούρειος Ίππος προώθησης ρωσόφιλων πολιτικών θέσεων μέσα στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

    Το 2024 θα διεξαχθούν οι επόμενες Ευρωεκλογές. Ο χρόνος μέχρι τότε δείχνει να είναι αρκετά μακρύς και το ευρωπαϊκό πολιτικό τοπίο που θα έχει διαμορφωθεί εκείνη τη στιγμή είναι ακόμα άγνωστο. Ωστόσο, ίσως τώρα είναι η στιγμή που πρέπει να χαραχθεί μια τομή με το παρελθόν. Θα πρέπει επιτέλους, ίσως για πρώτη φορά, ο πολιτικός κόσμος να αρχίσει να διαχειρίζεται αυτή την εκλογική αναμέτρηση με τη σοβαρότητα που της αρμόζει. Πώς θα το κάνει αυτό;

    Σαν πρώτο βήμα, να πάψει να συμπεριφέρεται σαν οι Ευρωεκλογές να είναι υποδεέστερης σημασίας σε σχέση με τις Εθνικές. Δεν πρόκειται για μια εκλογική αναμέτρηση άρπα-κόλλα. Δεν είναι η φυσική ομορφιά και τα ωραία μάτια μιας δημοσιογράφου διαπιστευτήριο για εξασφάλιση μιας θέσης στην Ευρωβουλή.  Σαν δεύτερο βήμα, να επιμορφώσει τη λαϊκή βάση των πολιτικών κομμάτων σε θέματα ευρωπαϊκής πολιτικής και Ευρωπαϊκής Ιστορίας. Όταν φτάσουμε στο σημείο να το πετύχουμε αυτό, ας ελπίσουμε ότι στα έδρανα του Ευρωκοινοβουλίου θα κάθονται πολιτικοί όχι απαραίτητα με προδιαγραφές μοντέλου αλλά με ικανότητες και την αποφασιστικότητα να ξεριζώσουν τα ‘φυτώρια διαφθοράς’ των ευρωπαϊκών οργάνων.   

    * Ο Κώστας Παπουτσάκης είναι θεραπευτής στο χώρο των εξαρτήσεων (18 Άνω – Ψ.Ν.Α.), και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.

  • Φύγε

    Ένα από τα πιο παραγνωρισμένα πεδία στο μεγάλο κεφάλαιο της ενδοοικογενειακής βίας, είναι αυτό που αφορά στην απόδραση από ένα κακοποιητικό σπίτι.

    Εδώ και χρόνια ενθαρρύνουμε – πολύ σωστά – τις γυναίκες να μιλήσουν για όλα αυτά που τους συμβαίνουν αλλά οι καιροί έχουν ξεπεράσει την προτροπή «μίλα!»: ολοένα και συχνότερα αποδεικνύεται ότι οι γυναίκες των καταθέσεων και των αστυνομικών δελτίων, αυτές δηλαδή που βρίσκουν τη δύναμη να καταγγείλουν την κακοποιητική συμπεριφορά του συντρόφου τους στις αρχές, είχαν στην πραγματικότητα εκμυστηρευτεί την ιστορία τους σε τουλάχιστον ένα ακόμη άτομο, κατά το παρελθόν. 

    Η εξομολόγηση θα είναι πάντα ένα σημαντικό βήμα για τη λύτρωση αλλά, τελευταία, στα εκπαιδευτικά εργαστήρια και τις ενημερωτικές ομιλίες για το θέμα, προκύπτει η εξής ανάγκη για πληροφορία: πώς μπορούμε να ενθαρρύνουμε τις γυναίκες να φεύγουν από μια σχέση όσο είναι ακόμα νωρίς αλλά και ποια είναι τα συγκεκριμένα, πρακτικής αξίας βήματα για την απόδραση από ένα γάμο μέσα από τον οποίο οι σχέσεις και οι ευθύνες της οικογένειας έχουν παρασύρει τη γυναίκα σε μια δύνη ενοχών, κοινωνικοοικονομικής εξάρτησης και φόβου για το μέλλον της ίδιας και των παιδιών της, σε περίπτωση απομάκρυνσης.  Αυτό είναι το κεφάλαιο που βρίσκεται στο σκοτάδι, αυτό αποζητά την εκπαίδευση των κοινοτήτων μας και είναι τουλάχιστον υποκριτικό να υποστηρίζουμε ότι η φυγή είναι εύκολη όταν, στην παραπάνω περίπτωση, η βία του κακοποιητικού συντρόφου μετατοπίζεται από τον έλεγχο της ζωής του θύματος στην προσπάθεια αφανισμού του, ως εκδίκηση για την αναχώρηση. 

    Σε πάμπολλες περιπτώσεις, η προτροπή στις γυναίκες να αφήσουν μια βίαιη σχέση, έχει συγκαταβατικό χαρακτήρα: κι αυτό, επειδή δεν γίνεται κατανοητό το ότι η ανάληψη της πρωτοβουλίας για αναχώρηση – ειδικά όταν υπάρχει οικογένεια με παιδιά – εμπεριέχει ένα σωρό βήματα που φαντάζουν βουνό ακόμη και σε ανθρώπους που δεν είναι εγκλωβισμένοι, πόσο μάλλον σε γυναίκες που έχουν σταδιακά αποδυναμωθεί από τους κακοποιητές τους  γι’ αυτόν ακριβώς τον σκοπό: για να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα τους να διαφύγουν.  Δεν υπάρχουν επαρκείς κοινωνικές δομές για να στηρίξουν τη μακροχρόνια παραμονή μιας γυναίκας με παιδιά εκτός του κακοποιητικού σπιτιού, συχνά δεν υπάρχει οικονομική αυτάρκεια, δεν είναι όλα τα περιβάλλοντα υποστηρικτικά  προς μια γυναίκα που χρειάζεται να κρύβεται ενώ και η ίδια διατηρεί ανησυχίες για την υποβάθμιση της ποιότητας της διαβίωσης των παιδιών της.  Όλα αυτά είναι διλήμματα που προκύπτουν συνέχεια στις αναζητήσεις των γυναικών που επιθυμούν να διαφύγουν – μπορούμε να τις διαβεβαιώσουμε ότι οι ανησυχίες τους είναι αβάσιμες;  Κι ακόμη: μπορούμε να τους κρατήσουμε στο χέρι σε ολόκληρη αυτή τη διαδρομή ή μπορούμε να κρατήσουμε το χέρι εξίσου στην γυναίκα της Περιφέρειας Αττικής και σε αυτή των νησιών, που βιώνει την επαρχιώτικη «ομερτά» ενός περιβάλλοντος που βάζει ως προτεραιότητα να μη διαταραχθεί η συνοχή των μελών της μικρότερης κοινότητας κατόπιν καταγγελιών που «διασύρουν» μερικά από τα πιο ρωμαλέα μέλη της;  Το «φύγε» (ή έστω το «μίλα!») εμπεριέχει το ίδιο ρίσκο για την προσφύγισσα του καταυλισμού, τη γυναίκα με αναπηρία, τη γυναίκα που δεν μιλάει τη γλώσσα βοήθειας, την LGBTQ+ γυναίκα;  Είναι όλες οι διαδρομές προς την έξοδο οι ίδιες;

    Στην Ελλάδα, είμαστε ανέτοιμες να αντιμετωπίσουμε όλες τις φάσεις μιας απόδρασης από κακοποιητικό σπίτι.  Ναι, έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες τα τελευταία χρόνια αλλά αυτές μοιάζουν να αφορούν σε συγκεκριμένο γυναικείο πληθυσμό, ας πούμε σε αυτές που έχουν εξαρχής πρόσβαση στην πληροφορία, σε αυτές που βρίσκονται εγγύτερα στη βοήθεια, σε αυτές που είναι πληθυσμιακά ορατές.  Εμείς, οι πάροχοι της βοήθειας, είμαστε οι γυναίκες που χρειάζεται να απλώσουμε το χέρι, πιο μακριά, εντατικά, με περισσότερη ευελιξία.  Η πρόληψη ενάντια στη βία και την κακοποίηση πρέπει να γίνει «κινητή». 

    Πανελλαδικά, χρειαζόμαστε ασφαλείς χώρους διαλόγου και μια αλφαβήτα λειτουργίας που θα εμπεριέχει χειροπιαστές λύσεις.  Η εκπαιδευτική διαδικασία που θα μαθαίνει σε μια γυναίκα το πώς να φεύγει από μια κακοποιητική σχέση, ιδιαίτερα όσο είναι ακόμη νωρίς (νωρίς σημαίνει όσο ακόμα υπάρχουν πολύ περισσότερες επιλογές, δεν έχει εμπλακεί συναισθηματικά, δεν έχει μεσολαβήσει κάποια νομική διαδικασία που να τη «δένει» με τον κακοποιητή σε καθεστώς γάμου, δεν υπάρχουν τέκνα στο κάδρο και, φυσικά, νωρίς σημαίνει στην εφηβεία, στην πρώιμη νεότητα και στις ψευδαισθήσεις της), πρέπει να γίνει η κορωνίδα ενός συναισθηματικού «γραμματισμού» της κοινωνίας.

    Το «μίλα!» είναι προστάδιο, το «φύγε» είναι η μόνη επιλογή στην οποία οφείλουμε να επενδύσουμε.

    * Η Δέσποινα Λιμνιωτάκη είναι Πρόεδρος της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.

  • Airbnb: Σοσιαλισμός και παρεοκρατικός καπιταλισμός ή φιλελευθερισμός?

    Λίγες μέρες πριν το κλείσιμο της χρονιάς, που πιθανότατα θα κλείσει με ρεκόρ όλων των εποχών για τις τουριστικές εισπράξεις (και πολύ κοντά σε ρεκόρ στον αριθμό επισκεπτών του 2019), μαθαίνουμε ότι η κυβέρνηση προωθεί όπως προανήγγειλε ο Υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας ένα πλαίσιο ρυθμίσεων με κύριο άξονα την ικανοποίηση των πάγιων αιτημάτων των συνδικαλιστικών οργάνων των ξενοδοχείων για τον περιορισμό της αστικής μίσθωσης (βραχυχρόνιας).

    Μέσα στα τελευταία δύσκολα χρόνια της πανδημίας, τα οποία κατά κοινή ομολογία ήταν πολύ δύσκολα για τον ξενοδοχειακό κλάδο, βιώσαμε μια πρωτοφανή επίθεση του συγκεκριμένου κλάδου προς τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, τις οποίες και αντιμετωπίζει εχθρικά, θεωρώντας τις υπεύθυνες για απώλεια εισοδήματος, βλέποντας την άνθιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων και την προτίμηση που τους δείχνει μεγάλο μέρος ταξιδιωτών. Καταρχήν αυτή η έχθρα έχει τις καταβολές της στο γεγονός ότι οι ξενοδόχοι αισθάνονται ότι υφίστανται κάποιου είδους αθέμιτο ανταγωνισμό, ο οποίος αν εξαφανιστεί νομοθετικά, τότε θα ζήσουν μέρες δόξας και μονοπωλίου. Για ποιόν άραγε αθέμιτο ανταγωνισμό όμως μιλάνε τα ξενοδοχεία των ΕΣΠΑ, των δισεκατομμυρίων σε επιστρεπτέες (και αγύριστες) προκαταβολές, των επιδοτήσεων των εργαζομένων, της έκπτωσης όλων των δαπανών τους όταν αντιπαραβάλλουμε την πραγματικότητα των βραχυχρόνιων μισθώσεων στις οποίες δεν εκπίπτει κανένα απολύτως έξοδο και δεν τυγχάνουν κανενός από τα παραπάνω ευεργετικών μέτρων?

    Ο κατά φαντασία αυτός αθέμιτος ανταγωνισμός στην πραγματικότητα δεν υφίσταται, για τον απλούστατο λόγο ότι μιλάμε για διαφορετικές αγορές. Είτε το θέλουν τα ξενοδοχεία είτε όχι, η πραγματικότητα όπως έχει διαμορφωθεί παγκοσμίως δείχνει την ύπαρξη μιας αγοράς ενοικίασης διαμερισμάτων, η οποία ανταποκρίνεται στις ανάγκες οικογενειών, φοιτητών, ατόμων με χαμηλά budget και επιθυμίας πιο μεσοχρόνιων διαμονών ή ανθρώπων που θέλουν να βιώσουν την εμπειρία της διαμονής όπως τη βιώνουν οι κάτοικοι της πόλης που επισκέπτονται κι όχι στα minimal βιομηχανοποιημένα «κουτάκια» ενός ξενοδοχείου. Οι «καταναλωτές» της βραχυχρόνιας μίσθωσης ενδιαφέρονται να μαγειρέψουν, να γνωρίσουν την γειτονιά στην οποία μένουν (αφήνοντας χρήμα στα μαγαζιά της γειτονιάς) και να βιώσουν την «πραγματική εμπειρία» της πόλης, κάτι το οποίο αδυνατεί να τους προσφέρει το ξενοδοχειακό προϊόν. Αυτή η νέα αγορά, η οποία έχει κάνει την εμφάνιση της σε όλο τον κόσμο δείχνει ότι διεκδικεί ένα μέρος του ταξιδιωτικού προϊόντος, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν οδηγεί σε σοβαρή απειλή τα ξενοδοχεία και το ξενοδοχειακό προϊόν, το οποίο φαίνεται πώς έχει και θα έχει την κυρίαρχη θέση στο συνολικό τουριστικό προϊόν. Κατά συνέπεια νομοθετώντας περιορισμούς υπαγορευμένους από το λόμπι των ξενοδοχείων και συνθλίβοντας την ελεύθερη αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων, ο νομοθέτης ουσιαστικά θα δημιουργήσει ένα ολιγοπώλιο νοθεύοντας τον ελεύθερο ανταγωνισμό και την ελευθερία επιλογής του καταναλωτή, που σήμερα είναι ελεύθερος να επιλέξει ανάμεσα σε ξενοδοχεία και βραχυχρόνιες μισθώσεις και στην πραγματικότητα θα επιτεθεί σε μια αναπτυσσόμενη αγορά, την οποία έχουν ανάγκη οι καταναλωτές. Ουσιαστικά όποιος δεν βλέπει την ύπαρξη αυτής της αγοράς εθελοτυφλεί και πρακτικά επιτίθεται στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, η οποία σαν σοβαρός τουριστικός παίκτης οφείλει να προσφέρει όλο το φάσμα των προσφερόμενων υπηρεσιών καταλύματος. Για να γίνει καλύτερα κατανοητό το πόσο διακριτή είναι η συγκεκριμένη αγορά από το ξενοδοχειακό προϊόν αρκεί κανείς να σκεφτεί την περσινή χρονιά της πανδημίας. Χωρίς την ύπαρξη των μισθώσεων διαμερισμάτων (τα οποία και διάλεξαν όσοι δεν ήθελαν να συνωστιστούν σε ξενοδοχεία), πόσοι ταξιδιώτες θα έπαιρναν το ρίσκο να ταξιδέψουν στην Ελλάδα και να μας αφήσουν τα ωραία τους ευρώ (τονώνοντας ταυτόχρονα και τα δημόσια οικονομικά)?

    Ως γνωστόν, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι αστικές μισθώσεις, με τους ίδιους ακριβώς κανόνες όπως όλες οι μακροχρόνιες ή μεσοχρόνιες μισθώσεις. Η μίσθωση είναι ένας από τους κυριότερους τρόπους εκμετάλλευσης του συνταγματικά κατοχυρωμένου ανθρώπινου δικαιώματος της ιδιοκτησίας, ενός δικαιώματος πυλώνα της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Η εισαγωγή περιορισμών στον τρόπο εκμετάλλευσης της ιδιοκτησίας, και στην ουσία ο περιορισμός του δικαιώματος της ιδιοκτησίας είναι χωρίς αμφιβολία μια ευθεία επίθεση στον πυρήνα του ανθρώπινου δικαιώματος της ιδιοκτησίας και κατ’επέκταση στην ίδια την φιλελεύθερη δημοκρατία. Μπορούμε να δεχτούμε την σοσιαλιστική «κοινωνικοποίηση» του δικαιώματος της ιδιοκτησίας, να δεχτούμε ότι δεν πρόκειται περί ενός απόλυτου δικαιώματος όπως περιγράφεται στο Σύνταγμα και τις Διεθνείς Συμβάσεις, αλλά ότι η ιδιοκτησία του καθενός μας υπάρχει για να εξυπηρετεί τις ανάγκες ενός αόριστου κοινωνικού συνόλου και να δεχτούμε αυθαίρετους περιορισμούς επειδή δήθεν θα οδηγήσουν στην εξυπηρέτηση αυτού του κοινωνικού συνόλου (ενώ στην πραγματικότητα ο μοναδικός ευνοημένος θα είναι οι τσέπες ξενοδοχειακών ομίλων)? Αξίζει η θυσία ενός ανθρώπινου δικαιώματος για αμφίβολους σκοπούς και αποτελέσματα? Ειδικά η εισαγωγή τοπικών περιορισμών, όπως αυτή προαναγγέλεται, οδηγεί στον παράλογισμό της δημιουργίας δικαιώματος ιδιοκτησίας πολλών ταχυτήτων…έτυχε να έχεις ακίνητο σε δήμο με δήμαρχο ΚΚΕ? Ατύχησες!! Η ιδιοκτησία σου κοινωνικοποιείται και θα μπορείς να τη μισθώνεις μόνο από 2 χρόνια και πάνω!! Οδηγούμαστε δηλαδή στο παράλογο, το δικαίωμα της ιδιοκτησίας να έχει βαθμίδες ελευθερίας (ανάλογα τους περιορισμούς), ανάλογα με το αν κάποιοι γραφειοκράτες σε κάποιο γραφείο του Δήμου αποφάσισαν ότι σε αυτή τη γειτονιά θέλουμε λίγη βραχυχρόνια μίσθωση, σε εκείνη περισσότερη, κοκ. Με ποιες άραγε εγγυήσεις θα μπορούσε να εξασφαλιστεί ότι η επιχειρούμενη κοινωνικοποίηση του δικαιώματος ιδιοκτησίας δεν θα γίνεται αυθαίρετα ή καθαρά με κριτήριο να ικανοποιηθούν οι ορέξεις των ψηφοφόρων του εκάστοτε βλαχοδημάρχου? Ουσιαστικά (και σοσιαλιστικά) η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να κάνει κοινωνική πολιτική με την ιδιοκτησία των άλλων, την ίδια στιγμή που το ίδιο το ελληνικό Δημόσιο είναι ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης της χώρας, που θα μπορούσε να λύσει αυτομάτως το πρόβλημα αξιοποιώντας έστω και λίγο την ιδιοκτησία του, που απλώς κάθεται αναξιοποίητη…

    Πέρα από τις πολλές και γνωστές ωφέλειες της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Εθνική οικονομία (μέσω της συμβολής της στη μείωση της ανεργίας, στην τόνωση της οικοδομής,  στην ανάπτυξη του τουρισμού, στην διάσωση των τραπεζών και στην στήριξη του εισοδήματος του νοικοκυριού), καλό θα ήταν να αναφερθεί και η πολύ σημαντική συμβολή των φορολογικών εσόδων της βραχυχρόνιας μίσθωσης στα Δημόσια Οικονομικά. Μετά το Νόμο 4446/2016, την ενεργοποίηση της πλατφόρμας δήλωσης βραχυχρόνιων μισθώσεων από την ΑΑΔΕ το Σεπτέμβριο του 2018 και μετέπειτα τη συμφωνία της ΑΑΔΕ με όλες τις μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης σχετικά με την επιβολή του νόμου και την παροχή όλων των φορολογικών στοιχείων εσόδων για κάθε μίσθωση που διενεργείται στην ελληνική επικράτεια, έχουμε το «παράδοξο» φαινόμενο μια οικονομική δραστηριότητα να είναι απολύτως διαφανής φορολογικά, να αποτυπώνεται συνολικά στο ΑΕΠ και να μην υπάρχει ίχνος φοροδιαφυγής (σε αντίθεση με τόσους άλλους κλάδους της ελληνικής οικονομίας). Έχει δηλαδή το ελληνικό κράτος τη δυνατότητα να αρμέγει την αγελάδα των βραχυχρόνιων μισθώσεων εισπράττοντας φόρους μέχρι και 45% επί των ακαθάριστων εισπράξεων, σε αντίθεση με τον ξενοδοχειακό κλάδο που για κάποιο περίεργο λόγο το μεγαλύτερο μέρος των απασχολούμενων επιχειρήσεων καταφέρνει να βγάζει κάθε χρόνο ζημιές και να μην πληρώνει ποτέ μα ποτέ φόρο εισοδήματος…

    Βέβαια, από την άλλη είναι απολύτως κατανοητό ότι οι ξενοδοχειακοί όμιλοι έχουν τεράστια οικονομική ισχύ, πολύ χρήμα για lobbying και κατά παραγγελία μελέτες, ενώ οι δεκάδες χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες της βραχυχρόνιας μίσθωσης, δεν διαθέτουν ούτε μεγάλη οικονομική ισχύ, είναι πολυδιασπασμένοι και ανοργάνωτοι. Βέβαια οι 138.000 ιδιοκτήτες βραχυχρόνιων καταλυμάτων και οι οικογένειες τους έχουν ψήφους. Οπότε η εξίσωση θα είναι εξ ορισμού εξαιρετικά δύσκολη για την κυβέρνηση: σοσιαλισμός και παρεοκρατικός καπιταλισμός ή φιλελευθερισμός?

    *Ο κ. Στέλιος Κορρές είναι δικηγόρος Αθηνών, μέλος της Μόνιμης Γενικής Συνέλευσης της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.

  • Ψηφιακοί Νομάδες: όταν η λογοτεχνική φράση «πολίτες του κόσμου» αποκτά πολιτικές διαστάσεις

    Η ψηφιακή, νομαδική ζωή αφορά στην ανεξάρτητη-από-γραφεία εργασία, στη δουλειά δηλαδή που μπορεί να γίνει από απόσταση και από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου.

    Σε ένα μεταπανδημικό τοπίο αγοράς, τα ποσοστά των εργαζομένων που ήδη δουλεύουν ή έχουν τη δυνατότητα να το πράξουν από απόσταση, εκτοξεύτηκαν το 2021 σε ύψη που φτάνουν τα 35 εκατομμύρια παγκοσμίως ενώ οι προβλέψεις θέλουν την εξ αποστάσεως εργασία να αυξάνεται ραγδαία, απαντώντας στις σύγχρονες ανάγκες των πολιτών του κόσμου για ευελιξία, ανεξαρτησία, προσωποποιημένη διαμόρφωση του ωραρίου και των συνθηκών εργασίας και προσωπική ανάπτυξη.  Η δουλειά για ένα μεγάλο αριθμό εργαζομένων έχει πάψει να είναι απλά παραγωγή, έχει γίνει τρόπος ζωής.  Ο ψηφιακός νομαδισμός δεν εντάσσεται πλέον στο πλαίσιο μιας «τάσης» αλλά είναι το νέο μοντέλο εργασίας που ήρθε για να μείνει, ενθαρρύνοντας περαιτέρω αλλαγές στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και σχεδιάζουμε τις ανθρωποκοινότητες μας. 

    Τα τελευταία χρόνια, γίνεται μια προσπάθεια καλών προθέσεων προκειμένου η Ελλάδα να μπορέσει να αποτελέσει έναν ελκυστικό προορισμό για τους ψηφιακούς νομάδες.  Είναι σημαντικό να τονίσουμε δύο πράγματα σε σχέση με την προσπάθεια:

    α) η προσέλκυση ψηφιακών νομάδων, δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι το έργο ενός μόνο ανθρώπου ή μιας συγκεκριμένης ομάδας επαγγελματιών: τα στοιχεία που είναι αναγκαία για την ανάπτυξη του οικοσυστήματος, η κάλυψη των αναγκών του σε όλα τα επίπεδα – από τα πιο τεχνικά μέχρι αυτά που σχετίζονται με τις ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες φροντίδας (μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σε αυτό το μοντέλο εργασίας αφορά στη μοναξιά και την έλλειψη διαπροσωπικών σχέσεων, που δεν ευνοούνται από την ολιγόμηνη παραμονή σε ένα τόπο) – είναι ένα στρατηγικό στοίχημα διαμόρφωσης κουλτούρας, που μας εμπεριέχει στους στόχους που χρειάζεται να εκπληρώσουμε.

    β)  ο ψηφιακός νομαδισμός δεν μπορεί να είναι μια διαφήμιση «ανοίξαμε και σας περιμένουμε» κάποιας Περιφέρειας, Δήμου ή φορέα.  Δεν είναι διακοπές, αν και έχει σχέση με το τουριστικό προϊόν.  Δεν είναι ψυχαγωγία, αν και απαιτεί την καλλιέργεια ευκαιριών συναναστροφής με ανθρώπους που ζουν παρόμοιες πραγματικότητες, το στήσιμο συνεργατικών χώρων με 24ωρη ελεύθερη πρόσβαση και ένα πλούσιο, ετήσιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων που δεν θα άφηνε τα νησιά της χώρας να ερημώνουν το χειμώνα.  Είναι κρίμα το ότι σε όλες τις λίστες με τους 100 πιο δημοφιλείς προορισμούς για τους ψηφιακούς νομάδες, η Αθήνα χωράει μετά βίας ενώ κανένα από τα πανέμορφα ελληνικά νησιά μας δεν συμπληρώνει τα προαπαιτούμενα (μία από τις διεθνείς κοινότητες των ψηφιακών νομάδων κατατάσσει την Αθήνα στην 72η θέση για να δουλέψει κανείς από απόσταση ενώ η Θεσ/κη μπαίνει στη λίστα των 150, σκοράροντας καταϊδρωμένη στον αριθμό 148).  Χρειάζονται επίσης χαμηλό κόστος διαβίωσης, ένα θελκτικό, σταθερό φορολογικό καθεστώς,  υψηλή ποιότητα υποδομών και γρήγορες ταχύτητες ίντερνετ.  Πρόκειται για ένα πλήρες πακέτο ζωής, από αυτό που χαρίζουν μόνο οι πολιτικές μεταρρυθμίσεις.

    Παρά την καλοκαιρία, τις ευκαιρίες διασκέδασης και το «γκρήκ μουζάκα» που αποτελούν τρία τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, σοβαρή, συστημική προετοιμασία  δεν γίνεται στη χώρα ούτε για τους ντόπιους, οι οποίοι μπορεί να μη συναντήσουν wifi σε δημόσιο χώρο πουθενά επί χιλιόμετρα, να μένουν σε περιοχές χωρίς εύκολη πρόσβαση από ασθενοφόρο, να εγκαταλείπονται απομονωμένοι στην επαρχία εκείνες τις εποχές του χρόνου που δεν υπάρχουν επισκέπτες ή να βασανίζονται από στερεότυπα για τους αλλιώτικους «ξένους».  Που να προτείνουμε δηλαδή σε κάποιον να ξεσπιτωθεί για να κλείνει επαγγελματικές συμφωνίες πολλών χιλιάδων ευρώ από τα γραφικά σοκάκια των χωριών μας (αν και μια ελπίδα έμπνευσης από τους μοναχικούς, ολιγαρκείς συγγραφείς του κόσμου, την έχουμε).  Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι το ότι ξεκινάμε την αξιολόγηση του μοντέλου του ψηφιακού νομαδισμού, με λάθος τρόπο.  Το βλέπουμε από την πλευρά του ευ ζην και όχι της πολύ σοβαρής ανάγκης για προσέλκυση ταλέντων που θα βοηθήσουν τη χώρα να μεγαλώσει, να αναπτυχθεί και να ευημερήσει.

    Οι ψηφιακοί νομάδες είναι το brain gain που χρειαζόμαστε, αλλιώς.  Δεν είναι απαραίτητα τα επαναπατρισμένα ελληνόπουλα που είχαν φύγει για να δουλέψουν στο εξωτερικό αλλά μια παγκόσμια κοινότητα ανθρώπων, ανεξαρτήτως καταγωγής, που επιλέγει χώρες διαμονής που διαθέτουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: χώρες που έχουν για παράδειγμα πανεπιστήμια που προσφέρουν ευκαιρίες έρευνας και εργασίας ή έχουν νεοφυείς επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να προσλάβουν δημιουργικά μυαλάΧώρες που διαθέτουν κυβερνήσεις που ενδιαφέρονται ενεργά και όχι στο πλαίσιο ευχολογίου για την καινοτομία, την τεχνολογία και την αποκέντρωση.  Ταυτόχρονα, ο ψηφιακός νομαδισμός μάς βάζει στη διαδικασία να σκεφτούμε βαθύτερα τα θέματα που αφορούν στη σημασία της πατρίδας, της έννοιας του πολίτη, της δέσμευσης σε ένα τόπο, της αφοσίωσης σε ένα σκοπό και των ανθρωπίνων σχέσεων και συγγενειών με σημαντικούς άλλους.

    Η έγκαιρη αναγνώριση των αναγκών που έχουν οι ψηφιακοί νομάδες οδηγεί στο μετασχηματισμό των κοινωνιών μας και της πολιτικής πραγματικότητας με τρόπο που ποτέ δεν είχαμε φανταστεί στο παρελθόν.  Γι’ αυτό και χρόνια τώρα, το νέο αυτό μοντέλο εργασίας, μας πιάνει απροετοίμαστους.  Ως πότε.

  • Η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να χάνει ανθρώπους όπως τον Σαϊντού

    Ανήμερα της 25ης Μαρτίου, αυτής της ημέρας που τόσο χαροποιεί όσους αγαπάμε την Ελλάδα και τις ιδέες της Ελευθερίας, έμαθα για την ιστορία του Σαϊντού Καμαρά,ο οποίος παρέλασε με χαρά, ως αριστούχος μαθητής του 1ου Γενικού Λυκείου (ΓΕΛ) Αγίου Δημητρίου.

    Ποιος είναι όμως αυτός ο άνθρωπος; Ο 18χρονος σήμερα Σαϊντού Καμαρά γεννήθηκε στη Γουινέα, μεγάλωσε υπό πολύ δύσκολες συνθήκες, που περιελάμβαναν και ενδοοικογενειακή βία και μετά από ένα δύσκολο ταξίδι ανάμεσα από πολλές χώρες βρέθηκε τον Νοέμβριο του 2019 στην Ελλάδα. Ύστερα από ένα διάστημα βρέθηκε να φοιτά στο 1ο ΓΕΛ Αγίου Δημητρίου. Εκεί, με πολλή και σκληρή δουλειά έμαθε καλά ελληνικά και είναι πλέον αριστούχος μαθητής. Το αίτημά του για χορήγηση ασύλου απορρίφθηκε πρωτοδίκως και στις 30 Μαρτίου θα εξεταστεί από την αρμόδια Ανεξάρτητη Αρχή Προσφυγών το αίτημά του σε δεύτερο βαθμό. Ο Δήμος και το Δημοτικό Συμβούλιο Αγίου Δημητρίου, ο διευθυντής, οι συμμαθητές και οι γονείς τους, καθώς και οι καθηγητές του 1ου ΓΕΛ έχουν όλοι τοποθετηθεί δημόσια υπέρ του μιλώντας με τα καλύτερα λόγια για τον χαρακτήρα του και το πώς έχει προσαρμοστεί κι ονειρεύεται το μέλλον του στην Ελλάδα. Αυτή είναι, με λίγα λόγια, η ιστορία του.

    Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να είμαι απολύτως σαφής για ένα πράγμα. Δε γνωρίζω τη νομοθεσία σχετικά με τα άτομα που αιτούνται άσυλο, ούτε τον φάκελο με τα στοιχεία που προσκομίστηκαν για το αίτημα ασύλου του Σαϊντού. Μπορεί, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, να μην το δικαιούται. Σε αυτή την περίπτωση ορθά θα απορριφθεί. Μπορεί, επίσης, να έχει γίνει λάθος και να το δικαιούται, οπότε το λάθος αυτό να διορθωθεί. Μπορεί, τέλος, να είναι σε μια γκρίζα νομικά ζώνη, όπου το αίτημα θα κριθεί σε έναν βαθμό από τους αρμόδιους. Οι νόμοι πρέπει να είναι σεβαστοί και όταν θεωρούμε ότι είναι λάθος, να κινητοποιουμαστε πολίτες και πολιτικοί, εντός κι εκτός Κοινοβουλίου, για να ζητήσουμε την τροποποίησή τους. Το να επιλέγουμε να εφαρμόζουμε νόμους α λα καρτ είναι μια επικίνδυνη διαδικασία, που μακροπρόθεσμα βλάπτει τη Δημοκρατία και θέτει αρνητικά προηγούμενα.

    Σε αυτό το σημείο, λοιπόν, χωρίς να αναφέρω ονόματα και καταστάσεις, θα ήθελα να σας ρωτήσω, καθεμία και καθέναν που διαβάζετε αυτές τις γραμμές: ποια θα ήταν η αντίδρασή σας αν σας έλεγα ότι ένας 18χρονος αριστούχος μαθητής Λυκείου, με όνειρα για σπουδές και σταδιοδρομία στην Ελλάδα, που περήφανα παρέλασε με το σχολείο του για την 25η Μαρτίου, εγκαταλείπει τη χώρα; Υποθέτω ότι όλες κι όλοι θα αναφωνούσατε απογοητευμένοι “Η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της”… Βάλτε τώρα στη θέση αυτού του 18χρονου μαθητή τον Σαϊντού…

    Η χώρα έχει σοβαρό πρόβλημα υπογεννητικότητας, όλες οι προβλέψεις δείχνουν ότι σε μερικές δεκαετίες θα είμαστε λιγότεροι και γηραιότεροι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ικανότητα των επιχειρήσεων να βρίσκουν προσωπικό και τις προοπτικές της οικονομίας. Και αυτό είναι αναμενόμενο να συμβεί από τη στιγμή που, όπως μάθαμε πρόσφατα από τη Eurostat, είμαστε η χώρα με το δεύτερο χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πίσω μόνο από τη Βουλγαρία. Δεν περιμέναμε φυσικά τη Eurostat να μας το πει αυτό. Όλοι όσοι βρισκόμαστε στην αγορά εργασίας γνωρίζουμε τους μισθούς που μας προσφέρονται. Γνωρίζουμε το χαμηλό επίπεδο των κοινωνικών υπηρεσιών, παρότι κατευθύνονται εκεί σημαντικά ποσά, λόγω της ανεπαρκέστατης κρατικής διαχείρισης και του ξεπερασμένου πλαισίου λειτουργίας. Ένα παιδί έχει έξοδα και απαιτεί ένα ικανό επίπεδο κοινωνικών υπηρεσιών (νηπιαγωγεία, περίθαλψη κ.ο.κ.). Και φυσικά, ακόμα κι αν αυτοί οι λόγοι εξαλείφονταν θαυματουργά μέσα σε μια νύχτα (κι όχι φυσικά με τον περιορισμό του δικαιώματος των γυναικών στην άμβλωση, όπως τεχνηέντως προσπαθούν να μας πείσουν τελευταία διάφοροι ακροδεξιοί κύκλοι), θα χρειάζονταν χρόνια μέχρι τα παιδιά αυτά να γίνουν ενήλικες. Να κλείσω αναφέροντας απλά ότι η πορεία των μισθών στη χώρα είναι αναμενόμενη, από τη στιγμή που η Ελλάδα σε όλες τις διεθνείς μετρήσεις οικονομικής ελευθερίας κατατάσσεται εδώ και χρόνια στις σχετικά ανελεύθερες χώρες.

    Έχοντας στο νου μας όλα τα παραπάνω, ας επιστρέψουμε στον αριστούχο 18χρονο Σαϊντού που επιθυμεί να σπουδάσει και να δουλέψει στην Ελλάδα. Αν τελικά αποφασιστεί ότι δε δικαιούται άσυλο, θα πρέπει να απελαθεί, δεν υπάρχει κάποια άλλη νόμιμη διέξοδος. Και με την αύξηση των μεταναστευτικών/προσφυγικών ροών τα τελευταία χρόνια, υπάρχουν χιλιάδες ακόμα νέοι άνθρωποι όπως ο Σαϊντού, που μιλάνε ελληνικά, θεωρούν την Ελλάδα μια δεύτερη πατρίδα και θέλουν να μείνουν σε αυτή. Γιατί να στερηθούμε αυτούς τους ανθρώπους, που μας θέλουν και τους χρειαζόμαστε; Γιατί να στερηθούμε τους σημερινούς αλλά και αυριανούς τεχνίτες, υπαλλήλους, καθηγητές; Γιατί να στερηθούμε καινούργιους φίλους και γείτονες; Δε μιλάω προφανώς για μια άνευ όρων παραμονή όλων των ατόμων που παράτυπα διαμένουν στην Ελλάδα, όχι. Πιστεύω, όμως, ακράδαντα ότι πρέπει να ξεκινήσουμε το συντομότερο δυνατό τις διαδικασίες για τη δημιουργία ενός αξιόπιστου και γρήγορου νομικού πλαισίου, που θα επιτρέπει σε άτομα που έχουν προσαρμοστεί στην Ελλάδα και επιθυμούν να μείνουν και να δουλέψουν, να μπορούν να το κάνουν νόμιμα, όπως ακριβώς κι ο Σαϊντού.

    Προσωπικά, έχω κουραστεί να βλέπω την Ελλάδα να τρώει τα παιδιά της, είτε είναι γεννημένα εδώ είτε είναι γεννημένα αλλού. Εσείς;

     *Ο Μάνος Πιτροπάκης είναι Γενικός Γραμματέας της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.

    Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο marketnews.gr, στις 28 Μαρτίου 2021.