Γιατί πρέπει να καταργηθεί η προκαταβολή φόρου
Του Γιώργου Καισάριου
Ομολογουμένως δεν είναι εύκολο να κατανοηθεί τί πρέπει να γίνει προκειμένου να ανορθώσει η ελληνική οικονομία, από ανθρώπους που είτε είναι ιδεοληπτικοί ή πολύ απλά δεν γνωρίζουν ή δεν πιστεύουν ότι το κέντρο της προσπάθειας αυτής πρέπει να είναι η αγορά.
Με τον όρο ‘αγορά’ εννοούμε την οικονομική δραστηριότητα εντός της Ελληνικής επικράτειας των φυσικών και νομικών προσώπων.
Σαφώς, η συνταγή για την ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας συμπεριλαμβάνει πολλά πράγματα μαζί. Για παράδειγμα, θεσμικές αλλαγές, συνταγματικές αλλαγές, το φτιάξιμο του τραπεζικού συστήματος, δημόσιες επενδύσεις και πολλά άλλα.
Και ναί μεν η συνταγή περιλαμβάνει πολλά που κοστίζουν χρήματα που δεν έχουμε αυτή τη στιγμή, αλλά πάρα πολλά περιλαμβάνουν διαρθρωτικές αλλαγές που δεν κοστίζουν, αλλά θα εισφέρουν τα μέγιστα στην ανόρθωση της οικονομίας.
Η προκαταβολή φόρου ουσιαστικά είναι ένας τρόπος ώστε το κράτος να εκμεταλλεύεται την ρευστότητα της αγοράς. Ουσιαστικά δεν είναι λεφτά που ανήκουν στο κράτος, αλλά ρευστότητα έναντι των κερδών που θα κάνει η αγορά (και αν κάνει).
Για τις κερδοφόρες και εδραιωμένες επιχειρήσεις, η αύξηση της προκαταβολής φόρου δεν είναι μεγάλο πρόβλημα, διότι επί της ουσίας έχει πληρωθεί το μεγαλύτερο μέρος από παλιότερες χρήσεις και η όποια αύξηση της κερδοφορίας τους θα επιφέρει ένα πολύ μικρό πλήγμα στην ρευστότητα τους.
Για τις νέες επιχειρήσεις όμως είναι ένα διαφορετικό θέμα. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι μια νέα επιχείρηση θα είναι κερδοφόρα από τον πρώτο χρόνο, τότε θα πρέπει η επιχείρηση αυτή να κάνει κουμάντο για έναν επιπλέον χρόνο φορολογίας.
Το ερώτημα είναι, θα μπορούσε να καταργηθεί η προκαταβολή φόρου; Η απάντηση είναι ναί και με ελάχιστες παρενέργειες στα ταμειακά του κράτους.
Σε μια εκλογική αψιμαχία μου στο Blue Sky Channel to 2012 με τον τότε υφυπουργό ανάπτυξης Νότη Μηταράκη, σύμφωνα με τον ίδιον, η προκαταβολή φόρου που έχει πληρωθεί προς το κράτος ήταν 3.2 δις. ευρώ.
Αν λάβουμε υπ’ όψιν ότι από το 2012 έως σήμερα οι περισσότερες εταιρείες έχουν υποστεί πολύ μεγάλες χασούρες (ο τραπεζικός κλάδος για παράδειγμα) και οι υπόλοιπες εταιρείες έχουν ελάχιστα κέρδη πλέον (αν έχουν), θα πρέπει να υποθέσουμε ότι το cash flow της προκαταβολής φόρου για το κράτος έχει σχεδόν εξανεμιστεί. Που πολύ απλά σημαίνει ότι θα μπορούσε να καταργηθεί, χωρίς ουσιαστικές παρενέργειες στη λειτουργία του κράτους.
Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι οι προκαταβολές φόρου σήμερα είναι μερικά εκατοντάδες εκατομμύρια, συμφέρει να καταργηθεί σήμερα η προκαταβολή φόρου για πάρα πολλούς λόγους.
- Όπως είπα δεν θα είναι μεγάλο βάρος στα ταμειακά του κράτους
- Καταργώντας την προκαταβολή θα δώσει μεγάλο κίνητρο για την δημιουργία νέων επιχειρήσεων, κάτι που σήμερα είναι αποτρεπτικό.
- Οι παλιότερες επιχειρήσεις θα απελευθερώσουν ρευστότητα που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για επενδύσεις αν χρειαστεί
- Η κατάργηση της προκαταβολής φόρου θα επιδράσει πολύ θετικά στην ψυχολογία της αγοράς, διότι η αγορά θα ξέρει ότι δεν θα χρειαστεί να εξοικονομήσει επιπλέον πόρους.
Η κατάληξη είναι ότι ναί μεν χρειάζονται πόροι, αλλά ορισμένες φορές αρκεί να αλλάξουμε πώς λειτουργούμε για να λειτουργεί καλύτερα η αγορά, προκειμένου να βοηθηθεί η οικονομία να αναρρώσει. Η κατάργηση της προκαταβολής φόρου είναι μια από αυτές τις αλλαγές που χρειάζεται να γίνουν.
Η κατάργηση της προκαταβολής φόρου θα αυξήσει την εμπλοκή των φυσικών και νομικών προσώπων στην ελληνική οικονομία με αποτέλεσμα την αύξηση του ΑΕΠ.
*Ο Γιώργος Καισάριος είναι μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο New Deal στις 18 Ιανουαρίου, 2016