Συμφωνία των Πρεσπών: Το ζητούμενο είναι η ελεύθερη και ειρηνική συνύπαρξη των πολιτών των δύο χωρών
Η θέση της Φιλελεύθερης Συμμαχίας για τη συμφωνία των Πρεσπών είναι ότι περιέχει τόσο θετικά όσο και αρνητικά στοιχεία. Υπογραμμίζουμε δε, πως η επιτυχία ή αποτυχία της δεν έγκειται μόνο στο κείμενο της συνθήκης, αλλά στον τρόπο εφαρμογής της και τη βούληση της εκάστοτε ηγεσίας σε κάθε χώρα.
Ως βασικό θετικό στοιχείο της συμφωνίας, αναγνωρίζουμε πως είναι ένα βήμα εξομάλυνσης των διμερών σχέσεων συγκριτικά με την Ενδιάμεση Συμφωνία. Η Φιλελεύθερη Συμμαχία θεωρεί ιδιαιτέρως σημαντική τη διακήρυξη αμοιβαίου σεβασμού των συνόρων, την απόρριψη κάθε αλυτρωτισμού και της ανάμειξης τρίτων στα εσωτερικά αμφοτέρων των κρατών. Συντασσόμαστε, τέλος, με την πρόθεση που εκδηλώνεται για στενότερη συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες.
Ωστόσο, η συμφωνία παραμένει ασαφής στα εμπορικά θέματα, προκαλώντας έντονη αβεβαιότητα στον εμπορικό κόσμο. Ανησυχια δε, προκαλεί και η αναφορά σε κρατική αποτροπή και αποθάρρυνση ιδιωτών να εκφράζουν απόψεις που μπορεί να θεωρηθούν εμπρηστικές.
Στο θέμα της γλώσσας και της εθνότητας, κατανοούμε γιατί πολλοί Έλληνες συμπολίτες μας δεν είναι ικανοποιημένοι. Ενώ η συμφωνία αποπειράται να προσδιορίσει τα χαρακτηριστικά του όρου “Μακεδονία” για τους κατοίκους των δύο χωρών, απουσιάζει η απαιτούμενη σαφήνεια. Παράλληλα, η μη χρήση της νέας ονομασίας ως erga omnes που θα συμπεριλαμβάνει την εθνότητα και τη γλώσσα, αφήνει ερωτηματικά, γεγονός που φανερώνει την προχειρότητα με την οποία διαπραγματεύτηκε η κυβέρνηση. Σε ό,τι αφορά δε την ίδια τη διαπραγμάτευση, η κυβέρνηση αντι να επιδιώξει ευρύτερη συναίνεση, προκάλεσε πόλωση και διχασμό για μικροκομματικά οφέλη, αψηφώντας την παράδοση συνεννόησης και διακομματικής συναίνεσης μεταξύ των κοινοβουλευτικών κομμάτων σε ζητήματα εθνικής εξωτερικής πολιτικής.
Πάγια θέση της Φιλελεύθερης Συμμαχίας είναι η αναγνώριση του εθνοτικού αυτοπροσδιορισμού όλων των κατοίκων της Μακεδονίας. Καταδικάζουμε τον αλυτρωτισμό και τον εθνικισμό στα Βαλκάνια, απορρίπτουμε κάθε προσπάθεια μονοπώλησης του όρου και επιδιώκουμε την ειρηνική συνύπαρξη των πολιτών.
Αναγνωρίζουμε πως η Μακεδονία, ως έννοια, αποτελεί μέρος της εθνικής ταυτότητας όσων κατοικούν στην περιοχή και θα προστατέψουμε το δικαίωμα τους να το εκφράζουν. Ωστόσο, τασσόμαστε ενάντια σε οποιαδήποτε έκφραση της ταυτότητας αυτής οδηγεί σε παραβίαση ατομικών δικαιωμάτων άλλων πολιτών, είτε αυτό σημαίνει απειλή ενάντια στη ζωή και περιουσία τους, απαγορεύσεις της γλώσσας που θα μιλάνε στο σχολείο, περιορισμούς στις μετακινήσεις και τις συναθροίσεις τους, ή τις ονομασίες των επιχειρήσεών τους.
Η Φιλελεύθερη Συμμαχία υπερασπίζεται και προάγει την ατομική ελευθερία και την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων γιατί είναι ο μόνος τρόπος οι άνθρωποι να ζήσουν μια δημιουργική, παραγωγική, ειρηνική και χωρίς καταναγκασμούς και περιορισμούς καθημερινότητα.
Τα Βαλκάνια πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης, ή περιοχή ειρήνης και ευημερίας για όλους;
Η Φιλελεύθερη Συμμαχία σε ανακοίνωση της σχετική με τις εξελίξεις στην υπόθεση του μακεδονικού ζητήματος εκφράζει την απογοήτευσή της για τη μη εξεύρεση λύσης στο πρόβλημα αυτό. Δυστυχώς για τους λαούς της περιοχής, ο εθνικισμός εμπόδισε την επίτευξη ευρύτερης συναίνεσης στην βάση των προτάσεων του ΟΗΕ.
Η Φιλελεύθερη Συμμαχία θεωρεί ότι η εμπέδωση κράτους δικαίου και η ισονομία των πολιτών κάθε χώρας, ο σεβασμός των συνόρων και η καλή γειτονία, η ελεύθερη άσκηση του δικαιώματος εθνικού αυτοπροσδιορισμού και η απόρριψη κάθε αλυτρωτισμού, αποτελούν το μόνο πλαίσιο που εγγυάται την ειρήνη σε πολύπαθες περιοχές όπως τα Βαλκάνια. Μόνο στο πλαίσιο αυτό οι μειονότητες που υπάρχουν σε κάθε χώρα θα μετατραπούν σε γέφυρες διακρατικής συνεργασίας και αλληλοκατανόησης ακυρώνοντας, έτσι, τα σχέδια εθνικιστών και μυστικών υπηρεσιών που επιδιώκουν να τις χειραγωγήσουν με απώτερο στόχο την αλλαγή των συνόρων.
Τέλος εποχής για τους μεταπράτες της αδιαλλαξίας
Το περιεχόμενο των προτάσεων του διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς αναφορικά με την ονομασία της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, σηματοδοτεί το τέλος μιας μακράς περιόδου αδιαλλαξίας της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στο ζήτημα της ονομασίας του γειτονικού κράτους καθώς εγκαταλείπεται με τον πλέον επίσημο τρόπο ο στόχος της αποτροπής της χρήσης της λέξης «Μακεδονία» σε αυτή.
Ταυτόχρονα, οι εξελίξεις συνιστούν πικρή δικαίωση για τις θαρραλέες φωνές σύνεσης, και ρεαλισμού, που λοιδορήθηκαν, κατηγορήθηκαν για «ενδοτισμό» και βρέθηκαν στο περιθώριο της πολιτικής ζωής του τόπου. Πικρή δικαίωση γιατί έπρεπε πρώτα να σπαταληθεί πολύτιμο διπλωματικό κεφάλαιο και να αναπτυχθεί η καχυποψία ανάμεσα στα δύο κράτη ώστε σήμερα, η Ελλάδα να διεκδικεί αυτό που της είχε προταθεί και απέρριψε με το περίφημο «πακέτο Πινέιρο», δεκαπέντε χρόνια πριν, χωρίς μάλιστα τις περιπλοκές της «διπλής» ονομασίας.
Καθώς φαίνεται πως προετοιμάζεται το έδαφος για μία ακόμη ανέξοδη επίδειξη ισχύος με την άσκηση του δικαιώματος της αρνησικυρίας (veto) στην αποδοχή της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, η Φιλελεύθερη Συμμαχία καλεί την Υπουργό Εξωτερικών κα Μπακογιάννη να μην υποκύψει στις σειρήνες του εθνικο-λαϊκισμού που επιχειρούν να καταστήσουν την ελληνική εξωτερική πολιτική δέσμια των πολιτικών φιλοδοξιών και των εθνικών φαντασιώσεων τους.