Απάντηση στο: Χρηματοοικονομικό – Πρόταση Χρήστου Κωστή
No offence, αυτές οι προτάσεις είναι τόσο περιθωριακές οικονομικά που πραγματικά δεν ξέρω από που να αρχίσω και που να τελειώσω… Γενικά το πρόβλημα στην ΦΣ είναι ότι υπάρχει μια συνεχή σύγκρουση μεταξύ των classical liberals και των libertarians, των mainstream φιλελευθέρων και των πιο radicals και αυτό φαίνεται και στις παραπάνω προτάσεις…
Αυτή την στιγμή δεν υπάρχει ούτε μια χώρα που το τραπεζικό της σύστημα δεν βασίζετε στο fractional reserve banking. Εάν οι τράπεζες υποχρεούνταν να έχουν 100% των καταθέσεων τους σε μετρητά, θα κατέρρεε η δυνατότητα τους να χρηματοδοτήσουν με δάνεια την οικονομία ενώ ταυτόχρονα θα αποθάρρυνε τους καταθέτες από το να βάζουν τα χρήματα τους στις τράπεζες καθότι ο μόνος λόγος που οι τράπεζες θα ήθελαν να έχουν τέτοιες καταθέσεις είναι να έχουν υπέρογκα τέλη. Οι μεγάλες εταιρίες μπορεί να επιβίωναν με έκδοση ομολόγων αλλά οι μικρότερες εταιρίες θα βρισκόντουσαν χωρίς δυνατότητες χρηματοδότησης. Επίσης, τελικά αυτό που θα συνέβαινε είναι η ενίσχυση του παντελώς ανεξέλεγκτου shadow banking με αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα. Τέλος είναι και εντελώς illiberal καθότι είναι regulation gone wild και ουσιαστικά έχει το κράτος να υποχρεώνει τις ιδιωτικές τράπεζες να κρατάνε 100% μετρητά ενώ π.χ. σύμφωνα με τους δικούς υπολογισμούς χρειάζονται μόνο ένα πολύ μικρότερο ποσοστό.
Η κατάργηση της δυνατότητας της κεντρικής τράπεζας να ελέγχει τα επιτόκια είναι επίσης εξαιρετικά επικίνδυνη. Αν και όλοι συμφωνούμε ότι μπορεί να γίνει κατάχρηση, είναι αποδεκτό από 99,9% των οικονομολόγων ότι δεδομένου της αργής προσαρμογής των τιμών και των μισθών, αυτό αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε τεράστιες κρίσεις.
Η κατάργηση του ρόλου της κεντρικής τράπεζας ως Lender of last resort είναι επίσης εξωπραγματική. Εάν ισχύσει κάτι τέτοιο, κάθε μικρο ανασφάλεια στις αγορές θα οδηγούσε σε κατάρρευση των τραπεζών.
Επίσης, δεν φαίνεται να υπάρχει κατανόηση του κομβικού ρόλου των τραπεζών στην οικονομική ζωή. Εάν πχ. είχε αφεθεί να καταρρεύσει ανεξέλεγκτα το τραπεζικό σύστημα το 2008, η κρίση θα ήταν πολλαπλάσια και θα διαρκούσε δεκαετίες. Αυτά είναι Economics 101 ρε παιδιά.
Το ζητούμενο σε μια οικονομική πολιτική είναι να λάβει υπόψιν του την πολυπλοκότητα της οικονομίας, πόσο παραπάνω του σημερινού παγκοσμιοποιημένου συστήματος και να βρει συμβιβαστικές λύσεις. Ναι το moral hazard είναι πρόβλημα αλλά προτάσεις σαν τις παραπάνω είναι υπεραπλουστευτικές και, με το συμπάθιο, επιπέδου καφενείου.
Τέλος, και ίσως το σημαντικότερο πρόβλημα με τις παραπάνω προτάσεις, ακόμα και εάν τα παραπάνω ήταν όντως εφικτά και ευκταία σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι παντελώς irrelevant για μια μικρή χώρα σαν την Ελλάδα. Εκτός εάν θέλουμε να Αλβανοποιηθούμε (και αναφέρομαι στην Αλβανία του Χότζα, όχι τώρα), ως χώρα πρέπει να ακολουθήσουμε τις χρηματοοικονομικές πρακτικές που ακολουθούνται στην Ευρώπη και τον Δυτικό κόσμο.
Με εκτίμηση,
Άλκης Ιωαννίδης