Οι εθνικές μας ψευδαισθήσεις
Της Δέσποινας Λιμνιωτάκη*
Οι βανδαλισμοί δημόσιας περιουσίας και οι εικόνες της γενικευμένης βίας που τους συνοδεύουν, δεν αξιολογούνται από τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο, ούτε προκαλούν σε όλους αποστροφή. Η συμπεριφορά μας – που είναι σε μεγάλο βαθμό προϊόν κοινωνικών αλληλεπιδράσεων και του συστήματος μέσα στο οποίο μεγαλώνουμε – κάνει την «πατριωτική» πράξη διαμαρτυρίας του ενός να αποτελεί το καταστροφικό, επαναλαμβανόμενο δράμα του άλλου. Ο λόγος που μερικοί αισθανόμαστε δεσμώτες του μπάχαλου και της ανομίας που επικρατούν στη χώρα την στιγμή που άλλοι ονειρεύονται παγκόσμιες επαναστάσεις, βρίσκεται καταρχάς στην μετάφραση. Ναι, όσο κι αν φαίνεται απλοϊκή μια τέτοια εξήγηση, μια συμπεριφορά «επιβραβεύεται», ενισχύεται και πυροδοτείται από το νόημα που θα της προσδώσει το κοινωνικό σύνολο: όσο πιστεύουμε ότι η αλλαγή μπορεί να ξεκινήσει από μια μολότωφ ή ότι τα χρόνια επεισόδια στην χώρα είναι απλά το φυσικό αποτέλεσμα του ότι οι άνθρωποι δεν αντέχουν άλλο την λιτότητα, παρόλο που οι ίδιοι την έχουν συντηρήσει εν πολλοίς με την ψήφο τους, θα πληρώνουμε στην κυριολεξία τα σπασμένα. Η αποδοχή των παραβατικών πράξεων και η συμπαράσταση προς όσους κάνουν τέτοιες πράξεις, τα σχόλια περί κακής και καλής βίας, όλα τα «ε, και τι έκαναν πια τα παιδιά», όλοι οι αστεϊσμοί, ο λαϊκισμός που τρέφει το «δημιουργικό» χάος και η δημαγωγία, δημιουργούν το λιγότερο ένα κύκλο εθνικής ασυνεννοησίας και ένα αφήγημα που βρίσκει διέξοδο στην αγελαία συμπεριφορά. Με άλλα λόγια, οι καταστροφές δεν θα σταματήσουν όσο υπάρχει μεγάλη μερίδα πληθυσμού που τις επικυρώνει στην συνείδηση του κόσμου χρησιμοποιώντας κοινωνικοπολιτικούς ισχυρισμούς. Αλλά και στους υπόλοιπους μπορούμε να διακρίνουμε μια έμμεση συνεισφορά, μια ασυγκινησία για συμμετοχή σε διάλογο αφιερωμένο στον ρόλο της βίας στη χώρα μας σήμερα. Επειδή η βία και οι βανδαλισμοί είναι, δυστυχώς, κάτι περισσότερο από ένα σύμπτωμα, εξυπηρετούν τις εθνικές μας ψευδαισθήσεις. Και αυτό το καταλαβαίνει κανείς από το πόσο εύκολα είμαστε διατεθειμένοι να θεωρήσουμε υπεύθυνο κάποιον εξωτερικό «άλλο» για το χάλι που επικρατεί, ενώ υπάρχουν δεκάδες εσωτερικοί εχθροί του συλλογικού μας εαυτού να οπλίζουν το χέρι αυτού που πετάει κάθε φορά την πρώτη πέτρα.
*Η Δέσποινα Λιμνιωτάκη είναι Κοινωνική Ψυχολόγος, Σύμβουλος Ομάδων σε θέματα Διομαδικών Διεργασιών και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της Φιλελεύθερης Συμμαχίας
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Φιλελεύθερος” στις 11 Δεκεμβρίου 2018.
Περί Ριχάρδου και ξεζουμίσματος
* Του Γιάννη Παπαδόπουλου 
Διαβάζοντας για την υπόθεση του «Βασιλιά του Χρυσού», θυμήθηκα το αμφιλεγόμενο βιβλίο του Walter Brock “Defending the Undefendable”, όπου ο συγγραφέας επιχειρεί να υπερασπιστεί περιθωριοποιημένα επαγγέλματα όπως οι ιερόδουλες και οι τοκογλύφοι, εστιάζοντας στο κατά πόσο ωφελούν τελικά την κοινωνία. Τι θα έλεγε, λοιπόν, ο Brock για την υπόθεση Ριχάρδος;
Κατ’ αρχάς πιστεύω πως θα έβλεπε στο πρόσωπο του Ριχάρδου δύο ιδιότητες: αυτή του λαθρέμπορου και εκείνη του ενεχυροδανειστή. Επειδή η πρώτη δεν έχει αποδειχτεί, ας εστιάσουμε στην δεύτερη: στον ενεχυροδανειστή που, όπως είπε και ο πρωθυπουργός, «ξεζούμισε τον κοσμάκη». Τι είναι λοιπόν ο ενεχυροδανειστής;
Ο ενεχυροδανειστής βγάζει χρήματα πουλώντας μεταχειρισμένα αντικείμενα. Τα αντικείμενα αυτά τα αποκτά με δύο τρόπους: α) του τα πουλούν άτομα που χρειάζονται χρήματα, β) του μένουν όταν άτομα που έλαβαν δάνειο αθετούν την πληρωμή του και του αφήνουν το αντικείμενο… αμανάτι, όπου αμανάτι είναι μια παλαιότερη λέξη για το ενέχυρο!
Σύμφωνα με τα παραπάνω, λοιπόν, ο ενεχυροδανειστής φαίνεται να είναι ένας έμπορος μεταχειρισμένων, ο οποίος δύναται να δανείσει χρήματα νόμιμα, αλλά, σε αντίθεση με όσους δανείζουν χωρίς εγγυήσεις, δεν θα χρειαστεί να ταλαιπωρήσει τον δανειολήπτη κυνηγώντας τον για να πάρει το δάνειο πίσω. Απλώς θα κρατήσει το ενέχυρο σε περίπτωση αθέτησης πληρωμής.
Πού στραβώνει, λοιπόν, η δουλειά και φτάνει ένας πρωθυπουργός να παίρνει μια τέτοια ακραία θέση για ένα είδος εργασίας, την οποία, σημειωτέον, κατά τον Μεσοπόλεμο έκανε και το κράτος;
Ο Brock φαίνεται να προτείνει ως απάντηση την έλλειψη χρηματοοικονομικού εγγραμματισμού, δηλαδή, την αδυναμία μας να κατανοήσουμε βασικές οικονομικές αρχές. Ας επιχειρήσω μία δική μου ανάλυση που στα οικονομικά λέγεται ανάλυση κόστους-οφέλους.
Κατ’ αρχάς, το επάγγελμα του ενεχυροδανειστή προκύπτει από τη ζήτηση. Υπάρχουν άτομα με έλλειψη μετρητών και ζητούν να δανειστούν από άτομα που έχουν διαθέσιμα χρήματα. Το κίνητρο που δίνεται στα άτομα για να αποχωριστούν τα χρήματά τους είναι ο τόκος.
Ο τόκος όμως δεν αρκεί. Αν τελικά ο δανειολήπτης δεν πληρώσει, ο δανειστής χάνει τα χρήματά του μαζί με τους τόκους. Το να του κάνει μήνυση και να τον κλείσει στην φυλακή αποτελεί ηθική ικανοποίηση, αλλά τα χρήματα χάθηκαν. Για να κάμψει, λοιπόν, ο δανειολήπτης αυτή την αντίσταση και για να δείξει ότι είναι άξιος εμπιστοσύνης, προσφέρει ένα αντικείμενο ως ενέχυρο. Όσο πιο μεγάλη η αξία του αντικειμένου, τόσο μεγαλύτερη εμπιστοσύνη φαίνεται να έχει στον εαυτό του. Και παίρνει το δάνειο. Εάν δεν αποπληρώσει το δάνειο, χάνει το αντικείμενο, όπως ακριβώς χάνει κάποιος και το σπίτι του όταν δεν πληρώσει το στεγαστικό δάνειο.
Διαβάζοντας τα παραπάνω, εάν κάποιος θέλει να εξαλείψει το επάγγελμα του ενεχυροδανειστή, θα πρέπει να εξαλείψει την ζήτηση, την ανάγκη δηλαδή των ανθρώπων για άμεσα μετρητά, και όχι την προσφορά, δηλαδή την προθυμία άλλων ανθρώπων να αναλάβουν να καλύψουν αυτή την ανάγκη. Το ξεζούμισμα, δηλαδή, του κοσμάκη προηγείται της ενεχυρίασης. Ο Ριχάρδος υπάρχει επειδή κάποιος ξεζούμισε τον κοσμάκη!
Και φτάνουμε στο ερώτημα για το εκατομμύριο: Ποιος είναι υπεύθυνος για το ξεζούμισμα του κοσμάκη; Για ποιο πράγμα χρειάζεται κανείς άμεσα μετρητά; Για φαγητό; Για ρούχα; Για να πληρώσουμε φόρους χρειαζόμαστε μετρητά! Με άλλα λόγια, ενεχυροδανεισμός σημαίνει ότι προτιμούμε να χάσουμε ένα δαχτυλίδι για να πάρουμε μετρητά και να πληρώσουμε τον ΕΝΦΙΑ, παρά να μας πάρει η εφορία το σπίτι.
Ανακεφαλαιώνοντας, λοιπόν, θα πρότεινα στον πρωθυπουργό να μην χρησιμοποιεί την φράση «ξεζουμίζει τον κοσμάκη» για τον Ριχάρδο για δύο λόγους: πρώτον, στο σπίτι του κρεμασμένου, ο δήμιος δεν μιλάει, πόσο μάλλον να μιλά για σκοινιά και να κατηγορεί τον κατασκευαστή του σκοινιού!
Δεύτερον, δουλειά του πρωθυπουργού είναι να βοηθήσει τους φτωχότερους να γίνουν κοινωνικά και οικονομικά ανεξάρτητοι, όπου κοινωνικά και οικονομικά ανεξάρτητος δεν σημαίνει να περιμένεις σε ουρές για να δηλώσεις σε έναν υπάλληλο πόση ανάγκη έχεις να γίνεις κλεπταποδόχος των ίδιων φόρων που σε έφεραν σε αυτή την κατάσταση άμεσα ή έμμεσα. Ανεξάρτητος σημαίνει να έχει κανείς δουλειά, και μάλιστα πραγματική δουλειά, δηλαδή δουλειά που δημιουργεί αξία για μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας, όχι μόνο για τον ίδιο τον εργαζόμενο που έχει λουφάξει σε ένα γραφείο δημόσιας υπηρεσίας σε αντάλλαγμα για μερικές ψήφους.
Ας κάνει λοιπόν ο πρωθυπουργός την δουλειά του και ας αφήσει τον Ριχάρδο στην δικαιοσύνη…
*Ο κ. Γιάννης Παπαδόπουλος είναι μέλος της Μόνιμης Γενικής Συνέλευσης της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.
** Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Liberal την 4η Δεκεμβρίου, 2018.
Ένα αληθινό παράδειγμα φτωχοποίησης των πολιτών
Ένα αληθινό παράδειγμα φτωχοποίησης των πολιτών. Η παρούσα κυβέρνηση θεωρεί ως λύση την αύξηση των φόρων για την παροχή επιπλέον επιδομάτων. Οι φιλελεύθεροι θέλουμε να μειωθούν τα εμπόδια ώστε να μπορέσουν οι πολίτες να δημιουργήσουν ελεύθερα και να παράξουν Αξία για τον εαυτό τους και το σύνολο.
*Του Άρη Κωνσταντινίδη 
“Μετά απο 8 χρόνια ύφεσης τα λεφτά οικογενειακώς τελείωσαν. Και όχι μόνο τελείωσαν αυτά που είχαμε μαζέψει, αλλά χρωστάμε κι όλας(κι ας μη χρωστούσαμε ποτέ και σε κανέναν). Χωρίς κάποιο μαξιλαράκι ο άνθρωπος αισθάνεται ανασφάλεια, φοβάται το αύριο, αλλά και το σήμερα, την κάθε στιγμή. Έχω στο όνομα μου ένα μικρό αγροτεμάχιο στο Λαύριο. Προσπάθησα να το πουλήσω. Άρχισα πριν δύο χρόνια με ένα ποσόν στις 20.000 ευρώ. Δεν υπήρξε κανένα ενδιαφέρον. Περίμενα, μετά από καιρό το έριξα στις 15.000, και λίγο αργότερα κι άλλο, στις 10.000.
Πριν λίγες μέρες με πήρε τηλέφωνο κάποιος και πρόσφερε μόνο 5.000 ευρώ. Στριμώχτηκα. Το σκέφτηκα. Άλλος δεν είχε φανεί. Η μοναδική προσφορά που είχα ήταν σε τιμή πραγματικού ξεπουλήματος. Πλην όμως ο φόβος είναι μεγάλος εχθρός. Μετά από μεγάλη σκέψη αποφάσισα να συμφωνήσω να το ξεπουλήσω. Το δέχτηκα.
Όμως η εφορία είχε αντίθετη γνώμη. Για να το πουλήσω (το οικόπεδό μου, την περιουσία μου), χρειάζομαι φορολογική ενημερότητα. Πρέπει να έχω δηλαδή έντυπο της εφορίας στα χέρια μου που να αποδεικνύει ότι δεν οφείλω στο Κράτος. Οι οφειλές μου όμως, είναι τέτοιες, που και ολόκληρο το ποσόν της πώλησης να καταβάλω στην εφορία, πάλι θα χρωστάω. Συνεπώς οι μοναδικές λύσεις είναι δύο:
Ή το παρατάω απούλητο κι ο θεός βοηθός, ή το πουλάω με τους όρους του Κράτους. Δηλαδή, να μπω στη διαδικασία να το ξεπουλήσω. Όχι όμως για να μου μείνει κάτι στα χέρια, αλλά για να πάρει Ολόκληρο το ποσόν το Κράτος, με τελικό αποτέλεσμα, Και να μην έχω οικόπεδο, Και να μην έχω δεκάρα στην άκρη, Και να εξακολουθήσω να χρωστάω!
Το κράτος τα έχει κανονίσει όλα, ιδίως αν είσαι ελεύθερος επαγγελματίας. Σου επιβάλλει μέσα σε μία τριετία, φόρους τόσο εξοντωτικούς, τόσο άδικους και αυθαίρετους, που είναι περίπου αδύνατον να τους εξοφλήσεις. Σου παίρνει ό,τι είχες και δεν είχες μαζέψει τόσα χρόνια και συνεχίζει ακάθεκτο τη φοροληστεία. Και όταν έρθει η ώρα να μείνεις με το τίποτα, με το απόλυτο μηδέν, εξαναγκαζόμενος προφανώς να του χρωστάς, όλο και περισσότερα, σε αποκλείει και από οποιονδήποτε άλλον τρόπο σκεφτείς για να βοηθήσεις κάπως τον εαυτό σου. Όχι βέβαια για να γίνεις πλούσιος, για να αποκτήσεις χρήμα με ουρές (πώς θα μπορούσε άλλωστε σήμερα να γίνει αυτό;), αλλά απλώς για να σου μείνει κάτι στα χέρια για ώρα ανάγκης!
Είναι πολύ πικρή ιστορία να είσαι Έλληνας πολίτης. Είναι σκέτη Καταδίκη!”
*O κ. Άρης Κωνσταντινίδης είναι μέλος της ΜΓΣ της Φιλελεύθερης Συμμαχίας
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Liberal την 1η Δεκεμβρίου, 2018.
Πάμε πάλι: Δραχμή σημαίνει….
Του Νίκου Χαραλάμπους
Έχει διαμορφωθεί ένας αριθμός φωνών που θέλουν να λέγονται «έγκριτες» και σπουδαγμένες στα οικονομικά, που στα κοινωνικά μέσα υποστηρίζουν ένθερμα πως το ευρώ είναι ο κύριος υπεύθυνος για τη χρόνια ύφεση και κρίση που περνά η χώρα και πως με την έξοδο από την ευρωζώνη και τη μετάβαση σε εθνικό νόμισμα θα βγούμε από την κρίση και θα μπούμε σε τροχιά ανάπτυξης.
Ως φιλελεύθερος δεν έχω πρόβλημα να επαναλάβω μια φράση που είχε συζητηθεί το 2014, πως το «νόμισμα δεν είναι φετίχ». Η φιλελεύθερη θέση δεν είναι ευρώ ή δραχμή, αλλά ένα νόμισμα που θα αντανακλά όσο το δυνατόν περισσότερο στην πραγματική αξία των αγαθών. ‘Ενα νόμισμα που θα έχει αξία.
Για τα 10 χρόνια της Φιλελεύθερης Συμμαχίας
Δεκέμβριος του 2006. Η Αθήνα είχε μπει στο κλίμα των Χριστουγέννων. Η Ελληνική Οικονομία στις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ευρωζώνης. Εδώ και σχεδόν τρία χρόνια η «νέα διακυβέρνηση» του Κώστα Καραμανλή ήταν στην εξουσία και δεν έδειχνε να απειλείται. Η αστική τάξη, βολεμένη πίσω από τους διορισμούς του Παυλόπουλου και τα προγράμματα ΕΣΠΑ κανονίζει εξορμήσεις για τις γιορτές.
Μου έρχεται ένα e-mail από την Φιλελεύθερη Συμμαχία. Είχα γραφτεί λίγες ημέρες νωρίτερα στην σελίδα αυτού του νέου πολιτικού φορέα. Με προσκαλούσαν το ερχόμενο Σάββατο σε μια συνάντηση. Αποφάσισα να παρευρεθώ, αν μη τι άλλο με έτρωγε η περιέργεια. Θυμάμαι εκείνη την χαμηλοτάβανη αίθουσα που μας παραχωρούσαν οι εκδόσεις Ελάτη τους πρώτους μήνες λειτουργίας του κόμματος. Τα γραφεία τους ήταν μόλις δύο βήματα από την πλατεία Εξαρχείων. Είχε καταντήσει και ανέκδοτο μεταξύ μας που οι φιλελεύθεροι είχαν κάνει τα Εξάρχεια στέκι.
Μαζευόμασταν καμιά 20αριά άτομα. Όλων των ηλικιών. Πολύς κόσμος αμήχανος αφού δεν γνώριζαν κανέναν. Δειλά δειλά συστηνόμασταν. Οι διάλογοι πάντα έντονοι και φορτωμένοι. Ακούστηκαν πολλές απόψεις. Ό ένας φώναζε για την Ολυμπιακή που μας κόστιζε τόσα εκατομμύρια την ημέρα. Ο άλλος για τα χρέη του ΟΣΕ. Κάποιοι άλλοι έλεγαν για τις παχυλές συντάξεις. Οι πιτσιρικάδες για τον ρόλο της εκκλησίας και για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων. Σε όλους υπήρχε μια απογοήτευση μιας και η επιστροφή της νέας δημοκρατίας στην εξουσία δεν είχε φέρει τις αναμενόμενες μεταρρυθμίσεις.
Στις 28 Απριλίου 2007 μαζευτήκαμε στην Ανάβυσσο για την ιδρυτική διακήρυξη της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.
Τον Σεπτέμβριο του 2007 κατεβήκαμε στις βουλευτικές εκλογές που προκήρυξε αιφνιδιάστηκα ο Καραμανλής. Ήμασταν μια παρέα ερασιτεχνών εντελώς άσχετοι με την πολιτική. Και όμως, κάπως καταφέραμε να βρούμε χρήματα και τους υποψηφίους για να στελεχώσουν τα ψηφοδέλτια σε όλη την χώρα. Μάλιστα οι αριστεροί bloggers της εποχής μας κατηγορούσαν ότι παίρναμε λεφτά από τον Σόρος! Η Φιλελεύθερη Συμμαχία κατέβασε ένα τολμηρό και προκλητικό λογότυπο το οποίο αποτύπωνε τις βασικές θέσεις του κόμματος. Την ημέρα των εκλογών, αυτό το τολμηρό ψηφοδέλτιο πέρασε από 7 εκατομμύρια ψηφοφόρους.
Από τους ανθρώπους που βρισκόμασταν στις πρώτες συναντήσεις όλοι εκφράζαμε μια αγωνία για το μέλλον. Κανείς όμως δεν μπορούσε να προβλέψει τι θα βίωνε η χώρα τα επόμενα 10 χρόνια. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα τρέχαμε στο ΔΝΤ για βοήθεια. Τα τρία μνημόνια. Την μαζική φτωχοποίηση της κοινωνίας. Την Χρυσή Αυγή τρίτο κόμμα στη Βουλή. Τον ερχομό μιας νέο-κομμουνιστικής κυβέρνησης στην εξουσία. Ότι θα στηνόμαστε στα ΑΤΜ για να βγάζουμε 60 ευρώ την ημέρα. Το κλείσιμο εκατοντάδων χιλιάδων ιδιωτικών επιχειρήσεων και την μαζική φυγή στελεχών και επιστημόνων προς στο εξωτερικό.
Κοιτώντας πίσω, διαπιστώνω ότι η μεγάλη προσφορά της Φιλελεύθερης Συμμαχίας είναι ότι δημιούργησε το έδαφος για να μπορούν όλοι αυτοί οι προβληματισμένοι πολίτες να γνωριστούν και να δικτυωθούν μεταξύ τους. Την εποχή που το Facebook και Twitter ήταν άγνωστες λέξεις στην Ελλάδα, η Φιλελεύθερη Συμμαχία αποτέλεσε ένα meeting point. Oι ακραίες απόψεις που συζητήθηκαν για πρώτη φορά εκείνο τα βράδυ τον Δεκέμβριο του 2006, σήμερα θεωρούνται mainstream. Σήμερα ο κόσμος απαιτεί μικρότερο δημόσιο. Το σύμφωνο συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια έγινε νόμος του κράτους. Ο επιχειρηματίας από εκμεταλλευτής σήμερα θεωρείται ήρωας της κοινωνίας. Και σε όλο αυτό τον διάλογο πιστεύω ότι η Φιλελεύθερη Συμμαχία έβαλε το λιθαράκι της.
Το Σάββατο 6 Μαΐου θα γίνει η επετειακή εκδήλωση για τα 10 χρόνια της Φιλελεύθερης Συμμαχίας, στην Αθήνα στο Charlie, Κολοκοτρώνη 6, από τις 18:00.
Υ.Γ Όσο για τις εκδόσεις Ελάτη, μετά από μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο κατάλαβα ότι η εταιρεία δεν υφίσταται πλέον. Μάλλον έπεσαν και αυτοί θύματα της οικονομικής κρίσης. Σε κάθε περίπτωση θα ήθελα να ευχαριστήσω τον άνθρωπο που μας παραχωρούσε τις αίθουσές του και μας επέτρεψε να κάνουμε το ξεκίνημά μας.
Ο Άκης Αποστολόπουλος είναι ιδρυτικό μέλος της Φιλελεύθερης Συμμαχίας
Ο ξαφνικός πόλεμος και οι απαραίτητες εφεδρείες.
Η τακτική της κυβέρνησης στην προσπάθεια εγκαθίδρυσης λαοκρατίας είναι απλή στη σύλληψή της. Εμφανίζει οποιοδήποτε θέμα στο οποίο υπάρχει “διχογνωμία” ως ένα θέμα που επιδιώκει να λύσει, διαδίδει ότι θα πάρει μια απόφαση, παρεμβαίνει το κομμάτι εκείνο που θίγεται, επέρχεται συνεννόηση κι έτσι πετυχαίνει με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: Όλα τα πόστα πιασμένα από ανθρώπους της και αποφάσεις οι οποίες για να αλλάξουν κανείς θα πρέπει να πάει “κόντρα στο λαό”.
Τα καθεστώτα δεν επιβάλλονται σε ένα βράδυ. Εμφανίζονται ως η έκφραση “του λαού” αλώνοντας τις στρατηγικές θέσεις και υποβάλλοντας ότι “μόνο αυτοί” τους ακούνε. Εφόσον όλοι αποκτούν από ένα κομμάτι της πίτας και ο καθένας είναι ευχαριστημένος για εκείνο που εντέχνως του αποδόθηκε παραβλέποντας συνήθως πολλά σημαντικότερα, άρα “όλοι είναι μαζί”. Συνεπώς, βασική επιδίωξη του ΣΥΡΙΖΑ από εδώ και πέρα είναι η συσπείρωση του 22-25% , μια μαγιά πάνω στην οποία θα κάτσει κάνοντας λυσσαλέα αντιπολίτευση.
Το πρόβλημα που υπάρχει μπροστά δεν είναι απλώς η αλλαγή στην εξουσία, ούτε απλώς οι μεταρρυθμίσεις, παρότι οι τελευταίες εξακολουθούν και είναι το ζητούμενο. Οποιαδήποτε κυβέρνηση αναλάβει μετά την πτώση του σύριζα δεν έχει πολλά περιθώρια, αν οι αλλαγές που θα επιχειρήσει δεν γίνουν γρήγορα και σε βάθος. Η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να αρχίσει αμέσως το ξήλωμα αυτής της διετίας καταργώντας νόμους και απομακρύνοντας όσους αναβαθμίστηκαν κατά την παρούσα κυβέρνηση. Θα πρέπει δηλ. να κηρύξει σύντομο και ξαφνικό πόλεμο στο καθεστώς και τους ανθρώπους που έχει ορίσει σε θέσεις κλειδιά. Το πολύ εντός τριμήνου θα πρέπει να έχει κάνει διοικητικές και διαρθρωτικές αλλαγές και να έχει προχωρήσει σε σοβαρές μεταρρυθμίσεις. Αν αφήσει το καθεστώς να ριζώσει, τότε το γονάτισμα από τις απεργίες θα είναι θανατηφόρο και η μεθεπόμενη κυβέρνηση θα είναι πάλι ΣΥΡΙΖΑ που θα έχει σκαρφαλώσει στο 50%+.
Αν ο Σαμαράς πίστευε στο “αριστερό διάλειμμα” παίζοντας μικροπολιτικά παιχνίδια σε βάρος της χώρας, ο Μητσοτάκης – που φαίνεται να είναι η επόμενη κυβέρνηση – αν δεν δείξει “τσαγανό”, τότε ενδεχομένως θα είναι το “δεξιό διάλειμμα” και ούτε καν ολιγόλεπτο. «Τσαγανό» σημαίνει ότι κάποια πράγματα πρέπει να ειπωθούν ευθέως, ότι κάποια πρόσωπα δεν μπορούν να συμμετέχουν ευθύς εξαρχής στο εγχείρημα, ότι τα κυβερνητικά αντανακλαστικά δεν μπορεί να είναι στο ρυθμό ράθυμης χελώνας όπως έχει κάνει η ΝΔ στο παρελθόν ως κυβέρνηση, καθώς και η κατανόηση πως για ένα πόλεμο συχνά θα πρέπει να φροντίσεις να έχεις ικανές εφεδρείες.
Στην παρούσα συγκυρία αυτό τον ρόλο καλούνται να παίξουν τα κόμματα του φιλελεύθερου και κεντρώου χώρου. Τα οποία οι κακοί σύμβουλοι της ΝΔ – που εξακολουθούν να νομίζουν ότι έχουμε μια «νορμάλ» πολιτική κατάσταση όπου το ζητούμενο είναι το κόμμα τους να πάρει «μονοκοπανιά» τις ψήφους – τα καπελώνουν και κοιτάζουν να τα αφαιμάξουν από στελέχη. Μετά βέβαια απορούν γιατί ένα μεγάλο ποσοστό ψηφοφόρων γυρνά την πλάτη τους στις εκλογές, γιατί απέχει και γιατί μια ψήφος που θα μπορούσε να πάει σε μικρότερο συνδυασμό, διαφοροποιημένου μεν ως προς το ιδεολογικό πρόταγμα, αλλά δυνητικού μετεκλογικού συμμάχου της ΝΔ, απουσιάζει. Ενώ θα μπορούσε να προσεταιριστεί και να αποδώσει σε ένα μετεκλογικό συνεργατικό σχήμα όπου κάποιοι απαιτείται να παίξουν έναν πιο «άχαρο» ρόλο – τον οποίο ειδικά τα φιλελεύθερα κόμματα ενστερνίζονται ήδη από τις προγραμματικές τους θέσεις.
Το «τσαγανό» που λείπει από τη σημερινή ΝΔ να μιλήσει για φιλελευθερισμό, για ελεύθερη οικονομία, για απολύσεις στο Δημόσιο, για κάθετες μειώσεις φόρων και περιορισμό του κράτους και για ανοιχτή κοινωνία, το έχουν σχήματα περισσότερο ιδεολογικά προσηλωμένα, με στελέχη καθαρά από οποιαδήποτε κυβερνητική φθορά ή εμπλοκή στα κομματικά παιχνίδια και διατεθειμένα να παίξουν ενεργό ρόλο, χωρίς να είναι δεμένα στο άρμα της.
Προκύπτουν έτσι δύο ζητούμενα: πρώτο, αν η ΝΔ θα συνεχίσει να θεωρεί ότι «πλην εμού, ουδείς» και δεύτερο, αν όσα κόμματα αφορμούνται από τις αρχές του φιλελευθερισμού είναι έτοιμα να πάνε στην επόμενη «πίστα» είτε μόνα, είτε παρέα. Κι επειδή ο χρόνος μέχρι τις επόμενες εκλογές δεν θα είναι μακρύς, η κατάλληλη στιγμή για να λεχθούν και να γίνουν πράγματα είναι τώρα.
Χρήστος Κ. Μαυρόγιαννης
Γ. Γραμματέας της Φιλελεύθερης Συμμαχίας